Page 546 - Địa chí Hà Đông
P. 546
PHẦN 4 VĂN HÓA - XÃ HỘI
13.1.3. Món ăn cho một số người đặc đều có nguồn gốc thực vật, theo quan niệm
biệt: nhà sư, thầy cúng,... Phật giáo sẽ dưỡng pháp thiện, tăng can
Quan niệm của đa số Phật tử Việt Nam lành. Những món của cỗ chay được tạm đặt
là người tu hành không được ăn thịt, nếu cho một cái tên theo cỗ “mặn” cho dễ gọi và
ăn thịt thì không phải kẻ tu hành. Các Chư xem ra cũng hết sức phong phú, như: gà tần,
Tăng và Phật tử tu tập theo truyền thống Phật cá kho, thịt bò hấp, chân giò hầm, lươn cuốn
giáo nguyên thủy có thể ăn những thực phẩm nướng... Tất cả những thức ăn gà, bò, lươn
thuộc về tịnh nhục. Dù được ăn thịt nhưng này đều được làm từ đậu tương, đậu xanh,
không giết hại động vật. Riêng với Phật giáo chân nấm hương, vừng, lạc... Tôm rang làm
Đại thừa, không ăn các loại thịt, chỉ ăn ngũ từ bánh đa. Món nem chạo được chế biến
cốc và rau quả tức ăn chay là nguyên tắc bất từ vỏ bưởi. Làm đồ chay phải sáng tạo, mà
di bất dịch. Tuy nhiên, nguyên tắc này chỉ áp cái khó là kết hợp pha trộn được các nguyên
dụng cho tăng sĩ. Còn đối với Phật tử tại gia, liệu, gia vị để tạo ra những món ăn có phong
việc ăn trường chay được khích lệ, còn hầu cách riêng. Cá thông thường có vị tanh, giờ
hết chỉ giới hạn trong những ngày trai giới. làm cá chay, phải nghiên cứu các loại rau
Ở chùa Ngòi, chùa Đỏ, khi tổ chức ăn tạo được mùi vị như cá tươi để chế biến...
chay, các nhà sư làm nhiều món chay đặc Làm gà chay, ngoài kết hợp các nguyên vật
sắc. Do môi trường sẵn những nguyên liệu liệu để có mùi vị gà, thớ thịt gà thì còn phải
thực vật, phần lớn không cần đi đâu xa, mà tạo khuôn gà sao cho thật và giống nhất.
lấy ngay tại vườn,... các nhà sư đã chế biến 13.1.4. Một số món ăn đặc sản
ra nhiều món ăn đơn giản, dễ làm mà vẫn Với Hà Đông, những món ăn còn ẩn
giàu dinh dưỡng và mang đậm chất dân tộc. chứa giá trị tinh hoa ẩm thực. Nhiều món
Cơm chay cũng ngon và hấp dẫn không ăn tuy dân giã nhưng nó mang cốt cách, đặc
kém đồ mặn. Vừa đủ chất, vừa đẹp mắt và trưng riêng có của người Hà Đông. Ngoài
đa dạng, hơn thế nhờ sự phối ngẫu tinh tế, những món ăn cơ bản giống với các địa
đa sắc, đa vị các loại ngũ cốc, hoa, củ, quả phương khác, ở Hà Đông có một số món ăn
nhiều bữa cơm chay còn có khi trở thành tiêu biểu như:
một tác nghệ thuật độc đáo. * Xôi nén và thịt bò thui ở Cầu Đơ:
Về cơ bản thực đơn các món chay rất Xôi nén và thịt bò thui để cả con là món
phong phú. Mỗi món ăn đều mang một ăn đặc trưng đồng thời cũng là lễ vật độc đáo
cái tên đặc biệt như một lời chúc với bao của người dân làng Cầu Đơ (phường Hà Cầu)
tâm lành của người nấu. Ngoài cơm chay dâng lên Thành hoàng trong lễ hội cổ truyền.
do chính các sư làm tại các chùa, hiện nay, Làm sôi nén mô phỏng cách làm lương
cơm chay cũng được chế biến bán trên thị khô của dân làng tặng nghĩa quân Lam Sơn.
trường phục vụ theo nhu cầu. Đồ ăn chay Xôi nén làm từ gạo nếp hoa vàng, bỏ hết hạt
546 địa chí hà đông