Page 545 - Địa chí Hà Đông

VĂN HÓA - XÃ HỘI PHẦN 4

- tên húy của Đức Thánh hoàng làng - Linh sen, lạp xưởng, hạt bí, mứt bí... Những năm
Lang Đại Vương) sẽ dùng làm đồ lễ dâng gần đây, bánh Trung thu đã đa dạng hơn

đức Thánh vào sáng sớm ngày mùng 10 nhiều, phổ biến nhất là các loại nhân như
chính hội. đậu xanh trứng muối, hạt sen trứng muối...
* Món ăn trong đám tang: Ngoài bánh Trung thu, còn có cốm, bưởi,

Tùy thuộc vào gia cảnh, địa vị của gia hồng, na, chuối... Cốm phải gói trong lá sen
chủ, món ăn trong đám tang ở Hà Đông sẽ rồi dùng rơm nếp gói lại. Cốm được mua ở
khác nhau. Trước kia, việc cỗ trong đám tang làng Vòng là ngon nhất. Ăn cốm với chuối
cũng được quy định trong Hương ước các rất hợp, ngoài ra cốm ăn cùng hồng chín.
làng, như Hương ước làng La Khê, nay thuộc * Món ăn trong ngày tết Đoan Ngọ:

phường La Khê ghi rõ : Cứ 6 người một cỗ, Tết Đoan Ngọ vào ngày 5-5 Âm lịch hàng
1
rượu thịt hậu hĩnh đạm bạc là tùy, riêng có năm. Đây là ngày “giết sâu bọ” vì theo quan
trứng luộc thì mỗi người một quả làm lệ. niệm của dân gian, đây chính là thời điểm sâu

Tuy nhiên, việc tổ chức ăn uống sẽ bọ phát triển mạnh nhất. Diệt sâu bọ bằng
không quá cầu kỳ, linh đình, bởi không khí các món ăn dân giã chính là cách “giải trừ”
đau buồn trong lễ tang. Do đó, các món ăn bệnh tật có nguy cơ xuất hiện trong cơ thể mỗi
trong mâm cỗ của gia chủ vì thế mà đơn giản người, giúp cân bằng năng lượng, âm dương,
hơn: Thịt lợn luộc, rang, các món canh nấu khí huyết trong mỗi người. Bởi vậy dân gian

từ xương lợn, các món xào, cơm, xôi... để mới có câu: “Tháng tư đong đậu nấu chè/Ăn
làm mâm cơm cho lễ cúng người đã khuất Tết Đoan Ngọ nhớ về tháng năm”.
cũng như phục vụ anh em, họ hàng, khách Món ăn trong ngày tết Đoan Ngọ ở Hà

xa gần đến viếng. Hiện nay, Hà Đông là một Đông khá phong phú. Cứ đến ngày này, các
điểm sáng trong thực hiện nếp sống văn gia đình sẽ “đong đậu nấu chè” và chuẩn
minh việc cưới, việc tang nên việc chuẩn bị bị nhiều món ăn khác để thực hiện nghi lễ
mâm cỗ trong tang lễ cũng đơn giản và việc giết sâu bọ. Những món ăn được chế biến
mời khách cũng hạn chế, chỉ trong phạm vi từ gạo tẻ, gạo nếp, hoa quả. Trong đó, rượu

gia đình, nội tộc. nếp là món ăn không thể thiếu trong ngày
* Món ăn trong dịp tết Trung thu: Tết Đoan Ngọ, vì theo quan niệm dân gian,
Tết Trung thu là ngày tết của trẻ em. Vào vị nồng của cơm nếp hòa với men cay của

ngày này, dù giàu nghèo gì thì nhà nào cũng rượu sẽ có tác dụng loại bỏ những loài ký
có cặp bánh nướng, bánh dẻo. Bánh Trung sinh có hại cho sức khỏe... Ngoài ra, còn
thu truyền thống có nhân thập cẩm với mứt có nhiều loại bánh như: Bánh tro, chè trôi
nước, chè kho...; đặc biệt không thể thiếu
1 Bảo tàng tổng hợp sở Văn hóa Thông tin Thể các loại quả có vị chua như mận, mơ,...
thao: Hương ước cổ Hà Tây, Hà Tây, 1993,
tr.64. được ăn vào buổi sớm.

địa chí hà đông 545