Page 266 - Địa chí Hà Đông

PHẦN 2 LỊCH SỬ

và Đại Mỗ, Tây Mỗ (nay thuộc quận Nam Ngày 14-6-1937, trên địa bàn thị xã tiếp
Từ Liêm) đã thống nhất lại thành một mối tục diễn ra cuộc đấu tranh lớn hơn, mạnh

do đồng chí Dương Nhật Đại phụ trách. Số mẽ hơn. Đúng phiên chợ tơ, hàng trăm quần
thanh niên cốt cán ở các làng La - Mỗ trở chúng là nông dân, thợ thủ công từ các làng
thành hạt nhân trong phong trào cách mạng La Khê, La Cả, Tây Mỗ, Đại Mỗ, Yên Lộ,

toàn tỉnh. Hội Ái hữu thợ dệt vùng La - Mỗ - Kim Hoàng từ các ngả đường tập trung tại
Vạn - Yên được thành lập gồm hơn 400 hội địa điểm đấu tranh. 8 giờ sáng, hơn 500
viên, đặt trụ sở tại chợ Đại Mỗ . người xếp hàng ngay ngắn trước cửa Dinh
1
Đầu năm 1937, phong trào đấu tranh Công sứ đồng thanh hô vang “Yêu cầu giảm
chống thuế ở khu vực La - Mỗ diễn ra sôi sưu, hoãn thuế cho nhân dân”. Ngay tại phố

nổi trong tầng lớp thợ thủ công và nông dân. Cửa Dinh, chủ nhà số 22 được phóng viên
Mở đầu là cuộc đấu tranh chống thuế của báo Bạn Dân hướng dẫn, đã tập hợp hơn 30
giới thợ may đang làm việc trên địa bàn thị thợ may làm đơn gửi Công sứ Pháp yêu cầu

xã. Trong số thợ may này, có những người bãi bỏ thuế môn bài đối với các cửa hàng,
sống ở các làng xung quanh như Vạn Phúc, cửa hiệu nhỏ bé, làm ăn khó khăn . Chính
2
Tây Mỗ, Kim Hoàng... Vào một ngày tháng quyền thực dân không dám thu thuế tiếp ở
3-1937, tại số nhà 22 phố Cửa Dinh (nay là những nơi có phong trào đấu tranh. Ở Sở địa
phố Quang Trung), hàng trăm thợ may đã chính, một vài viên chức trẻ đã tham gia viết

tập trung và kiến nghị gửi bọn thống trị đầu bài cho báo chí công khai của Mặt trận Dân
tỉnh yêu cầu giảm thuế. chủ, phản ánh chính sách bạc đãi của chế
Tiếp theo cuộc đấu tranh của giới thợ độ thực dân đối với những viên chức có đời

may thị xã là cuộc phối hợp đấu tranh của sống khó khăn.
các gia đình dệt the, lụa, lĩnh, gấm và một Đấu tranh bằng các hình thức tuyên
số tiểu chủ ở Vạn Phúc cùng các chủ kinh truyền, giác ngộ cách mạng cũng đã góp
doanh tơ trong vùng. Họ tập hợp lực lượng phần từng bước loại bỏ được các hủ tục,
kéo ra Sở Đốc lý Hà Nội, đấu tranh đòi phiền phức, gây tốn kém, thu hút đông đảo

giảm thuế chợ tơ (chợ họp ở các phố Hàng nhân dân tham gia vào các Hội hiếu, Hội
Ngang, Hàng Đào, một tháng có 6 phiên); tương tế, lực lượng quần chúng cách mạng
sau đó, về dinh Tổng đốc yêu cầu Hoàng ở các làng xã ngày càng lớn mạnh. Lực

Trọng Phu cho lập chợ tơ riêng của tỉnh ở lượng thống trị ở Hà Đông gọi Hội hiếu
thị xã. Cuộc đấu tranh giành thắng lợi, chợ các làng La - Mỗ - Vạn - Yên là tổ chức
tơ được mở ở thị xã, một tháng có 6 phiên, cộng sản và tìm cách ngăn cấm, giải tán
mức thuế nhẹ hơn trước. hội hiếu; tiến hành khủng bố cuộc đấu tra-

1 Lịch sử cách mạng của Đảng bộ và nhân dân 2 Lịch sử Cách mạng của Đảng bộ và nhân dân
phường La Khê (1926-2015), Sđd, tr. 42. phường Quang Trung (1945-2000), Sđd, tr.35.

266 địa chí hà đông