Page 267 - Địa chí Hà Đông
P. 267
LỊCH SỬ PHẦN 2
nh chống thuế ngày 14-6 của nhân dân các mạng ở địa phương. Điều đó chứng tỏ sự
làng La. Chính quyền thực dân cho tay sai lớn mạnh của tổ chức Đảng, cũng như niềm
đi dò la và dùng thủ đoạn “bắt ngầm, bắt tin của nhân dân Hà Đông vào sự lãnh đạo
nguội” một số người bị quy là cầm đầu, kết của Đảng.
hợp với mua chuộc, đe dọa, khủng bố tinh Đầu năm 1939, nhân dân thị xã tham gia
thần nhân dân. Những thanh niên cốt cán phong trào bãi thị nhằm phản đối chính sách
vùng La - Mỗ đã tổ chức đấu tranh phản thuế nặng nề. Quần chúng tiến bộ ở các làng La
đối bắt giam vô cớ. Ngay trước dinh Tổng Khê, Vạn Phúc, La Cả, Tây Mỗ, Kim Hoàng,
đốc, đồng chí Nguyễn Thị Thủy ở La Cả Thượng Cát đóng vai người đi chợ mỗi nơi
1
đã túm áo Thương tá đòi lực lượng thống một hướng đón trên các ngả đường, vận động
trị phải thả ngay con trai. nhân dân tẩy chay không họp chợ. Giữa năm
Từ cuối năm 1937, các cơ sở như La Cả, 1939, nhiều hội viên ở La Khê tham gia cuộc
La Khê, Vạn Phúc đã thành lập được các biểu tình “khất thuế” ở trong vùng. Kỷ niệm
đoàn thể chính trị là Thanh niên dân chủ, ngày Quốc tế lao động 1-5-1939, thanh niên
Phụ nữ giải phóng. Hội viên là những thanh La Khê rải truyền đơn ở các làng lân cận, trên
niên, phụ nữ được lựa chọn, bồi dưỡng, kết Quốc lộ 6. Đồng chí Bạch Thành Phong được
nạp, thông qua thực tiễn hoạt động, có tinh giao nhiệm vụ bí mật treo cờ búa liềm ngay
thần cách mạng cao. Nhờ đó, phong trào tại Sở Cẩm ở thị xã. Ngày 14-7-1939, khi lực
đấu tranh của quần chúng dâng cao, điển lượng thống trị Hà Đông kỷ niệm Cách mạng
hình như cuộc đấu tranh đòi bồi thường cho tư sản Pháp, quần chúng tham gia đấu tranh
chị Nguyễn Thị Ấn bị chết khi đi phu đào đòi mở rộng tự do dân chủ, phản đối âm mưu
sông La Khê, đòi tăng tiền công cho người mở rộng Hiệp ước 1884, yêu cầu nhà cầm
lao động, cải thiện điều kiện cho người lao quyền Pháp phải phòng thủ Đông Dương có
động... Mặc cho chủ thầu dọa dẫm, đe dọa, hiệu nghiệm .
2
dân phu tiếp tục đình công đấu tranh. Chủ Tháng 9-1939, Chiến tranh thế giới thứ
thầu người Pháp phải nhượng bộ và hứa hai bùng nổ. Chính phủ phản động Pháp đã
tăng tiền nhân công. phát xít hóa, khủng bố Đảng Cộng sản Pháp
Trước sự lớn mạnh của phong trào, cuối và các tổ chức dân chủ. Ở Đông Dương,
năm 1938, Đảng bộ tỉnh Hà Đông được thực dân Pháp điên cuồng khủng bố các
thành lập. Đây là sự kiện đánh dấu bước tổ chức yêu nước. Tại Hà Đông, Tổng đốc
phát triển quan trọng của phong trào cách Hoàng Trọng Phu nghỉ hưu, Vi Văn Định về
làm Tổng đốc Hà Đông. Tuy nhiên, nhiều
1 Đồng chí Nguyễn Thị Thủy còn gọi là Đồ Hoan cuộc đấu tranh vẫn tiếp tục nổ ra để phản
đã nuôi giấu, bảo vệ và đóng góp và tham gia
nhiều hoạt động cách mạng, được mệnh danh là 2 Lịch sử cách mạng của Đảng bộ và nhân dân
“Chị cả Bắc Kỳ”. phường La Khê (1926-2015), Sđd, tr. 51 - 52.
địa chí hà đông 267