Page 268 - Địa chí Hà Đông
P. 268
PHẦN 2 LỊCH SỬ
đối chính sách thuế, đấu tranh chống chiếm ra sức lùng sục và bắt, tra tấn nhiều cán bộ,
đoạt ruộng đất công... gây nhiều tổn thất về lực lượng cách mạng.
Từ tháng 10-1939, một số địa bàn thuộc Đặc biệt, tại địa bàn Yên Phúc, Yên Thành,
quận Hà Đông ngày nay được chọn để xây Phú Mỹ (nay thuộc phường Biên Giang)
dựng An toàn khu. Ở Vạn Phúc, La Cả, La bắt đầu hình thành tổ chức Đại Việt duy
Khê, Yên Lộ, Mai Lĩnh, Yên Phúc, Yên tân phản động thân Nhật, bí mật hoạt động
Thành đã thành lập Mặt trận phản đế và các chống phá phong trào cách mạng.
đoàn thể phản đế như: Thanh niên phản đế, Trong hoàn cảnh địch vây lùng, khủng
Nông dân phản đế, Phụ nữ phản đế... Để bố ngặt nghèo, nhân dân Hà Đông vẫn tích
bảo vệ bí mật của An toàn khu, tại La Cả, cực bảo vệ và phục vụ các hoạt động cách
Vạn Phúc đã thành lập các Đội tự vệ, thực mạng. Ngày 19-5-1941, Mặt trận Việt Minh
hiện nhiệm vụ cảnh giới, bám sát chức dịch ra đời. Ngày 6-6-1941, đồng chí Nguyễn Ái
nghi vấn. Quốc gửi thư kêu gọi toàn dân đánh đuổi
Đầu năm 1940, 2 cuộc mít tinh đã Nhật - Pháp. Vạn Phúc là một trong những
diễn ra trước cửa đình Hữu Lê và ở Gò cơ sở sớm nhất trong tỉnh chuyển các đoàn
Vuông, khiến tổng lý và bộ máy cai trị ở thể phản đế sang các đoàn thể cứu quốc
các làng, xã rất lo sợ, huy động tuần vũ và thành lập Mặt trận Việt Minh. Đến đầu
dũng tổ chức canh gác và ra sức bóc lột, tháng 11-1941, Mai Lĩnh, Yên Phúc, Yên
vơ vét nhân dân. Nhiều người dân đã cầm Thành đã thành lập Mặt trận Việt Minh.
vũ khí chống lại chính quyền tay sai, tiêu Tháng 12-1941, tại cánh đồng Rộc Thát,
biểu là ông Lê Đình Bàn (Mậu Lương) đã thuộc làng Vạn Phúc, Mặt trận Việt Minh
giả vờ tổ chức đánh bạc để nhử tiên chỉ và tỉnh Hà Đông được thành lập. Đây là điều
trừng trị . Tháng 9-1940, Nhật vào Đông kiện thuận lợi để gây dựng cơ sở và phát
1
Dương, nhân dân ta chịu cảnh “một cổ hai triển phong trào cách mạng ở nội thị. Đầu
tròng”. Đời sống nhân dân lâm vào cảnh năm 1942, nhân dân Hà Đông tổ chức một
khốn cùng, ngay cả một số địa chủ vừa và đợt đấu tranh tuyên truyền nhằm gây ảnh
nhỏ cũng lao đao. Nghề thủ công đình đốn, hưởng sâu rộng về đường lối cứu nước của
hàng hóa khan hiếm, đắt đỏ. Một số mặt Mặt trận Việt Minh. Hào lý ở Yên Phúc,
hàng thiết yếu như muối, diêm, dầu hỏa Yên Thành đã mật báo cho chính quyền
phải bán theo đầu người với mức rất hạn thực dân đưa mật thám về sục phá cơ sở
chế. Mật thám và tay sai hoạt động mạnh, cách mạng ở đây; lực lượng cách mạng đã
nhanh chóng sơ tán sang địa điểm khác,
1 Ban Chấp hành Đảng bộ phường Kiến Hưng, tránh được tổn thất.
Lịch sử cách mạng của Đảng bộ và nhân dân Cùng thời gian này, được sự giúp đỡ của
phường Kiến Hưng (1930-2015), Nxb Thông
tấn, 2017, tr. 38. Trung ương Hội truyền bá chữ Quốc ngữ
268 địa chí hà đông