Page 99 - Địa chí Hà Đông

ĐỊA LÝ - HÀNH CHÍNH - DÂN CƯ PHẦN 1

lược trọng yếu chạy qua tỉnh lỵ và địa bàn Với những đặc điểm như vậy, Vạn Phúc
huyện Chương Mỹ đi lên các tỉnh Hòa Bình, là địa phương có lợi thế giao thông thuận lợi

Sơn La, Lai Châu. Từ quốc lộ 6 (ngã tư Bưu với Hà Nội và đi tới nhiều miền, vùng khác
điện), con đường 70 chạy qua địa bàn Vạn của đất nước.
Phúc lên ngã ba Đại Mỗ: một nhánh đi lên 3.5.2. Lịch sử hình thành
1
Ngã Tư Canh gặp đường quốc lộ 11A (nay Làng Vạn Phúc vốn có tên là làng Vạn
là đường 32); một nhánh đi lên đê sông Đáy Bảo từ thời Lý, Trần thuộc tổng Thiên
ở Thanh Quang (Hoài Đức) rồi đi qua huyện Mỗ, huyện Từ Liêm, châu Quốc Oai, lộ
lỵ Quốc Oai, huyện lỵ Thạch Thất lên thị Đại La thành. Triều đại nhà Lê , năm
4
xã Sơn Tây. Đường 70 là huyết mạch qua Quang Thuận thứ 7 (1466), vua Lê Thánh

địa bàn Vạn Phúc đã phân cách giữa xóm, Tông phân nước Đại Việt làm 12 đạo thừa
làng với các cánh đồng của địa phương mà tuyên. Đất làng Vạn Bảo, tổng Thiên Mỗ
khoảng cách giữa ven làng với đường 70 là vẫn thuộc huyện Từ Liêm, phủ Quốc Oai,

một đoạn mương rộng gọi là mương Rum, Sơn Tây thừa tuyên. Tiếp đó, Vạn Bảo là
từ phía chùa chạy thẳng ra sông La Khê ở một thôn của tổng Thiên Mỗ, huyện Từ
đầu Cầu Am. Bao quanh về phía Đông Vạn Liêm, phủ Quốc Oai , trấn Sơn Tây.
5
Phúc là dòng sông Nhuệ, bên kia bờ là địa Năm Minh Mạng thứ 12 (1831), huyện
giới hành chính Mộ Lao. Từ xa xưa, sông Từ Liêm phủ Quốc Oai chuyển về phủ Hoài

Nhuệ là mạch máu giao thông đường thủy Đức . Từ sau năm 1884, Vạn Bảo và các
6
quan trọng đối với nhiều làng xã của tỉnh xã ở tổng Đại Mỗ không thuộc huyện Từ
Hà Đông. Các mặt hàng lâm thổ sản như Liêm mà chuyển về huyện Hoài Đức. Đời

gỗ, bương, nứa, lá gồi từ miền rừng núi theo vua Thành Thái, làng Vạn Bảo đổi tên thành
sông Hồng vào sông Nhuệ đưa về bán ở bãi làng Vạn Phúc. Năm 1896, Tỉnh lỵ tỉnh Hà
ven sông nội thị xã và ở bên đầu Cầu Am Nội chuyển về xây dựng bên dòng sông
2
sát làng Vạn Phúc. Sông Nhuệ là nguồn Nhuệ, trên phần đất của làng Cầu Đơ, Vạn
cung cấp nước tưới và tiêu nước phục vụ Phúc ở vị trí giáp ranh với lỵ sở tỉnh.

sản xuất nông nghiệp . Sau Cách mạng Tháng Tám - 1945, đến
3

1 Sau là đường 430, nay là đường Vạn Phúc. 4 Triều Lê Sơ từ năm 1428-1527. Thừa tuyên
2 Bãi bán lâm thổ sản khoảng giữa cầu Đen và Sơn Tây có 6 phủ, 24 huyện. Đại Việt sử ký
cầu Trắng. toàn thư, tập 2, trang 538, Thiên Mỗ thuộc
3 Năm 1930, người Pháp xây dựng hệ thống cống huyện Từ Liêm.
tự chảy trên dòng sông Nhuệ trong đó có đập 5 Phủ Quốc Oai, trấn Sơn Tây có các huyện:
điều tiết nước Cầu Đen. Sông Nhuệ là hệ thống Đan Phượng, Từ Liêm, Yên Sơn, Thạch Thất
thủy lợi tự chảy quan trọng của 2 tỉnh Hà Đông, và Mỹ Lương.
Hà Nam. Năm 2006, Cầu Đen được tháo dỡ để 6 Phủ Hoài Đức gồm các huyện: Thọ Xương,
làm cầu mới như hiện nay. Vĩnh Thuận, Từ Liêm.

địa chí hà đông 99