Page 627 - Địa chí Hà Đông

VĂN HÓA - XÃ HỘI PHẦN 4

những làng có nhiều người đỗ đạt qua các quan đại thần thời Lê Sơ là nhà khoa
kỳ thi Nho học của nhà nước phong kiến. bảng, nhà giáo, nhà chính trị, nhà quân

Tinh thần hiếu học và thành đạt trên con sự, nhà ngoại giao, nhà văn hóa, nhà
đường khoa cử của các ông nghè, ông cống thơ lớn. Năm 1462, vua Lê Thánh Tông
làm cho vùng đất Hà Đông giàu thêm về muốn đổi mới đường lối trị vì đất nước,

truyền thống văn hóa. đã xuống chiếu cầu lời nói thẳng, ông
- Làng Đa Sỹ, phường Kiến Hưng. đã dâng 7 kế sách. Trong đó, chú trọng
Làng Đa Sỹ với nghề rèn truyền thống “Vi dân bản” (tức là chính sách của Triều
nổi tiếng ở vùng đồng bằng Bắc Bộ. Đa Sỹ đình phải được lòng dân, lấy dân làm gốc)
còn được biết tới là vùng đất có truyền thống được vua Lê Thánh Tông tin dùng và thể

hiếu học. Trong lịch sử, nơi đây đã từng sản hiện khá đầy đủ trong Bộ luật Hồng Đức,
sinh ra nhiều hiền tài cho đất nước. Đa Sỹ là bộ luật tiêu biểu của các triều đại phong
vùng đất của nhiều danh y, danh tướng, tiến kiến Việt Nam.

sĩ, trạng nguyên nổi tiếng kinh thành Thăng Cháu của cụ Hoàng Trình Thanh là
Long xưa. Hoàng Nghĩa Phú thi đỗ Tiến sĩ Đệ nhất
Trước đây làng Đa Sỹ còn có tên là Giáp, tức là người đỗ đầu khoa thi. Thời đó
làng Sẽ, sau đổi thành Đan Khê, Huyền cũng chưa thi lấy Trạng nguyên. Đệ nhất
Khê, Đan Sỹ và cuối cùng là Đa Sỹ (từ Giáp là tương đương với Trạng nguyên.

giữa thế kỷ 18), với hàm ý là vùng đất khoa Sau đó cụ được đi sứ sang Trung Quốc
bảng, có nhiều tiến sĩ. Dưới thời phong và do tài giỏi, thông minh nên được vua
kiến, tính từ thời nhà Lý (1010-1225) đến Trung Quốc phong tặng là Trạng nguyên.

thời nhà Nguyễn (1802-1945), làng Đa Sỹ Nên Hoàng Nghĩa Phú được gọi là Lưỡng
là một trong 20 làng khoa bảng tiêu biểu . quốc Trạng nguyên.
1
Tính từ thế kỷ XV đến thế kỷ XVIII, Qua bao lần thay đổi tên làng, sau cùng
làng Đa Sỹ có tới 8 Tiến sĩ, 1 lưỡng quốc được nhà vua tấn phong tên làng là Đa Sỹ vì
Trạng nguyên Hoàng Nghĩa Phú (Trạng có nhiều Tiến sĩ. Văn bia ở Quốc Tử Giám

nguyên của cả hai nước Việt Nam và Trung đã ghi tên tuổi của các Tiến sĩ người làng
Quốc). Họ Hoàng là dòng họ khoa bảng Đa Sỹ. Hiện nay, miếu của làng Đa Sỹ vẫn
lừng danh ở làng Đa Sỹ. còn cả đạo sắc phong các đời vua, tôn vinh

Trong “Đại Việt sử ký toàn thư” có truyền thống hiếu học.
ghi công lao, sự nghiệp của Hoàng Trình Làng Đa Sỹ còn sinh ra Danh y Hoàng
Thanh. Tiến sĩ Hoàng Trình Thanh bậc Đôn Hòa (1498-1583). Danh y Hoàng Đôn
Hòa đã kế thừa có sáng tạo một số bài
1 Triều đình phong kiến Việt Nam trước đây quy thuốc của Đại danh y Thiền sư Tuệ Tĩnh
định làng nào có 10 người đỗ Tiến sĩ trở lên thì
được coi là làng khoa bảng tiêu biểu (Ông Tổ ngành y Việt Nam). Sau này học

địa chí hà đông 627