Page 537 - Địa chí Hà Đông
P. 537
VĂN HÓA - XÃ HỘI PHẦN 4
cơm được nấu trên bếp than, bếp dầu, bếp quốc doanh ở đầu phố Nhuệ Giang, Phở Lai
điện. Đến thập niên 90 bắt đầu xuất hiện nồi - Ngọc, Phở Thái - Lới, Phở Quán...
cơm điện. Tuy nhiên, cơm nấu ở niêu vẫn là Món bún khá thông dụng với nhiều
ngon nhất. Trong bài viết “Cơm Hà Đông cách chế biến khác nhau. Hiện nay, bún
trên đất Sài Gòn” tác giả Vũ Toàn đã miêu được chế biến ở nhiều cơ sở trên địa bàn
1
tả rất kỹ món cơm niêu bà “Cả Đọi”: Gạo quận. Người làm bún dùng tay vắt thành
được nấu trong niêu đất nho nhỏ, có lúc chỉ con bún, lá bún hoặc bún rối tùy theo yêu
khoảng 3-5 bát. Cơm để trong niêu lúc nào cầu của người ăn và phù hợp với các món
cũng nóng hôi hổi. Cơm ráo, khô, mùi thơm ăn truyền thống. Hà Đông là nơi có số
của gạo tám thơm ngào ngạt, lan tỏa, vừa hấp lượng hàng quán nhiều nên các món ăn
dẫn, vừa hợp khẩu vị. “Cơm nấu phải khéo, được chế biến từ bún khá phong phú: Có
để khi đảo cơm lẫn cả sém, cháy “tái chín” thể ăn món bún khô bằng cách chấm bún
vừa vặn. Thường ăn cơm niêu ngon là bởi: trực tiếp với mắm tôm, mắm chanh ớt, bát
nấu cơm trong niêu đất già, lúc nào cơm cũng thịt chả được pha chế cầu kỳ,... hoặc ăn
se se khô, có độ vừa của nhiệt củi, vừa đủ cho món bún nước (gồm nước dùng được nấu
cơm chín ngon miệng”. Cơm niêu ngon nên từ xương lợn, bò kèm theo các loại thịt:
món ăn kèm theo cùng chẳng cần cầu kỳ. Cá Thịt bò, thịt ngan, chả thịt lợn, canh chua
rô kho tương cháy cạnh, hoặc cá trôi, cá chép thịt băm, canh riêu cua,...).
kho kỹ nhừ xương cháy cạnh, tương đỏ lự, Từ hạt gạo, người dân còn chế biến ra
điểm chút ớt tươi. Có người thích ăn với món nhiều món bánh, như bánh giò Trinh Lương
tôm riu rang với hành, mắm, mỡ lợn, tóp mỡ, ngon nổi tiếng trong vùng, bánh rán Cầu
vắt chút chanh chua, hay thịt kho hoặc cá lóc, Khâu vốn nổi tiếng từ thời Pháp, ăn nóng,
cá trê om. giòn tan lớp vỏ và bùi đượm vị nhân; ngoài
Ngược lại với bữa chính gồm cơm ra còn nhiều loại bánh tẻ, bánh cuốn, bánh
trắng, thức ăn mặn và rau, canh thì bữa phụ khoai... làm quà ăn sáng hoặc tráng miệng
của người Hà Đông lại khá đa dạng với các sau bữa cỗ. Bánh cuốn tráng nóng với thịt
loại bánh, xôi, cháo, phở, bún, miến... Bún băm, mộc nhĩ, tiêu, hành khô phi thơm.
từ làng Bặt (Ứng Hòa) mang lên hoặc từ Khi ăn chấm với nước mắm cà cuống pha
một số cơ sở ở ngay tại địa bàn, miến từ Cự chanh ớt, hạt tiêu, ăn kèm với chả và rau
Đà (Thanh Oai) mang đến... Những quán sống. Cháo có loại cháo hoa, cháo đỗ xanh,
phở nổi tiếng từ thời trước ở Hà Đông, được đỗ đen, cháo gà, cháo sườn, cháo cá... Cá để
mọi người hay gọi theo tên của chủ quán nấu cháo thường là cá chép được làm sạch,
hoặc đặc điểm của người bán rồi trở thành cho cùng với gạo vào nồi nước lã đem đun,
thương hiệu, như Phở Lùn của Mậu dịch cháo chín nhừ. Khi ăn múc ra bát rắc thêm
1 Bài viết đăng trên Báo Hà Tây, năm 2002. hành hoa, thì là, hạt tiêu hoặc ớt.
địa chí hà đông 537