Page 240 - Địa chí Hà Đông

PHẦN 2 LỊCH SỬ

dân vừa chống triều đình phong kiến, vừa cai quản. Nghĩa quân hoạt động ở tỉnh Hà
chống giặc Pháp xâm lược. Nhân dân Hà Nội và tỉnh Sơn Tây .
2
Nội tham gia đánh thắng quân Pháp ở Cầu Ngày 1-12-1898, Pháp tổ chức hội chợ
Giấy lần thứ hai (19-5-1883). Hà Nội lần thứ hai khai mạc trên khu đất
Mặc dù triều đình nhà Nguyễn đầu hàng làng An Tập và Liên Trì (Cung hữu nghị

Pháp hoàn toàn (1884), nhưng phong trào Việt - Xô, Hà Nội) để quảng cáo cho xứ
chống Pháp vẫn diễn ra trong văn thân, Bắc Kỳ và Đông Dương. Đêm ngày 5-12-
sĩ phu yêu nước và nhân dân, như phong 1898, nghĩa quân ém sát bên ngoài hội chợ,
trào Cần Vương (1885-1896), phong trào chỉ chờ công nhân nhà máy điện Yên Phụ
Yên Thế (1884-1913)... Nhân dân vùng tắt điện theo thỏa thuận trước là tấn công

Hà Đông tiếp tục tham gia các phong trào lực lượng Pháp ở hội chợ. Cùng lúc, các
chống Pháp và chính quyền phong kiến. tầng lớp nhân dân trong thành phố Hà Nội
Các huyện Từ Liêm, Vĩnh Thuận, Thanh phối hợp sẵn sàng nổi dậy. Nhưng do kế

Oai... đã xuất hiện các toán nghĩa quân hoạch bị lộ, quân Pháp đã thiết quân luật và
chống lại Hiệp ước Hácmăng và Hiệp ước tăng cường phòng bị nên tới giờ quy định
Patơnốt . mà đèn điện trong thành phố vẫn không tắt,
1
Vương Quốc Chính (người Hải Dương), nghĩa quân bố trí bên ngoài phải rút lui.
vốn là nhà nho, bạn thân của Nguyễn Thiện Tuy nhiên, ở một số nơi thuộc tỉnh Hà Nội

Thuật, sau khi khởi nghĩa Bãi Sậy thất bại và tỉnh Sơn Tây, nghĩa quân đã lập hàng
(1892), ông đi tu ở chùa Ngọc Long Động rào, đắp lũy, tiến hành trừ gian. Đặc biệt,
(Chương Mỹ, Hà Nội). Năm 1895, ông đội nghĩa quân 300 người do ông Tuần

lập Hội Thượng Chí và bí mật xây dựng Vọng chỉ huy, ngay trong đêm đó đã nổ
lực lượng chống Pháp. Phần lớn các chùa súng tấn công đồn Ngọc Hà. Pháp đưa lực
từ Nghệ An ra Bắc đều là cơ sở của Hội, lượng tới đàn áp, chém giết và đày ra Côn
trong đó có chùa Ngọc Long Động là trung Đảo nhiều người .
3
tâm. Với danh nghĩa phò nhà Lý, năm 1897, Cùng với đàn áp các phong trào yêu

Vương Quốc Chính và Hội Thượng Chí nước, thực dân Pháp thiết lập bộ máy cai trị,
chọn một người họ Lý tên là Lý Thiếu Quân khai thác kinh tế, truyền bá văn hóa vào Việt
tôn làm Minh chủ, còn ông thì làm Quốc Nam. Năm 1888, nhà Nguyễn cắt huyện

sư. Đối với lực lượng vũ trang, ông chia ra Thọ Xương và huyện Vĩnh Thuận thuộc
làm năm đạo gọi là: tiền quân, hậu quân, tả 2 Trang web Wikipedia tiếng Việt, Vương
quân, hữu quân và trung quân do năm tướng Quốc Chính (https://vi.wikipedia.org/wiki/
V%C6%B0%C6%A1ng_Qu%E1%BB%91c_
1 Viện Sử học, Võ Kim Cương (chủ biên), Lịch Ch%C3%ADnh) Truy cập tháng 10-2018
sử Việt Nam, Nxb Khoa học Xã hội, Hà Nội, 3 Hải Hà, Lịch sử Thăng Long Hà Nội, Nxb Văn
2017, tập 6 từ năm 1858 đến năm 1896, tr.226 hóa Thông tin, Hà Nội, 2011, tr.71-72

240 địa chí hà đông