Page 599 - Địa chí Hà Đông

VĂN HÓA - XÃ HỘI PHẦN 4

theo thế thứ trong gia tộc, xếp hàng trước quan tài luôn được thăng bằng, để người ra
bàn thờ vong. Thầy cúng hoặc tang chủ thực đi trong giấc ngủ yên lành.

hiện các bước thắp hương, dâng rượu, nước, Hạ huyệt: Đến nơi hạ huyệt, đặt hai
trang nghiêm như lễ phát tang và đọc lời ai đòn tre ngang qua huyệt. Di quan tài đặt
điếu tiễn biệt lần cuối. Con cháu thành kính lên hai đòn tre, lồng hai giây chão chắc

vái lễ. Quá trình hành lễ, nhạc tang tùy lúc chắn dưới quan tài, dùng khi hạ quan tài
tấu lên khúc bi ai lâm khốc. cho thuận tiện. Sau khi ổn định các thứ
Lễ truy điệu: Đây là việc của Ban lễ mang theo, mọi người đứng xung quanh,
tang thay mặt chính quyền, đoàn thể hoặc bắt đầu hành lễ. Trước hết là lễ cáo Thổ
cơ quan, đơn vị... làm sau lễ khiển điện của thần xin cho người chết được nhập mộ,

gia đình. Bà con trong cộng đồng dân cư, cơ tiếp theo là lễ vĩnh biệt lần cuối, còn gọi
quan đơn vị, và bạn bè thân hữu tập trung là lễ “Thành phần - đắp mộ”, do thầy cúng
trước bàn thờ vong. Chủ lễ trang phục chỉnh hoặc thầy chùa điều khiển. Xong lễ hạ

tề, trịnh trọng tiến vào bàn thờ vong, thắp quan tài, chỉnh hướng cho phù hợp, trải
ba nén nhang rồi vái hai vái và một vái đáp tấm minh tinh lên nắp quan tài; con cháu
lễ tang chủ, tang chủ cũng đáp lễ; lúc này lui ra, bạn bè thân hữu bỏ nắm đất vĩnh
phường bát âm tấu lên khúc nhạc lâm khốc biệt và những người trong họ tộc thực
não nùng. Mọi người lặng im trong không hiện việc chôn và đắp mộ; chôn bia tạm,

khí lễ tang. Chủ lễ tang bắt đầu hành lễ, đọc để bát cơm cúng, chén rượu trên mộ, thắp
điếu văn. Sau khi đọc xong, tuyên bố một hương trước bia và trên mộ, xếp vòng hoa
phút mặc niệm tiễn biệt người đã khuất, mọi tang chung quanh. Mọi người đi một vòng

người mặc niệm lần cuối một phút rồi mới quanh mộ, tiễn biệt lần cuối người ra đi về
di quan ra xe tang. nơi an nghỉ cuối cùng.
Di quan: con cháu nội tộc và bạn bè... 14.3.3. Lễ hội truyền thống
cùng nâng quan tài bằng tay ra tới cổng hoặc * Khái quát về lễ hội ở Hà Đông:
tới xe tang nếu thuận tiện, còn nếu nhà sâu Lễ hội truyền thống là loại hình sinh

trong ngõ mà xe tang không vào được thì hoạt văn hóa, sản phẩm tinh thần của người
sau khi quan tài được nâng bằng tay ra tới dân được hình thành và phát triển trong quá
cổng ngõ thì có thể đặt lên vai để di quan tới trình lịch sử. Lễ hội truyền thống tôn vinh

xe tang; dưới sự chỉ huy của một người cầm những hình tượng thiêng, được định danh
hai thanh tre (phách) gõ hiệu lệnh, sao cho là những vị “Thần” - những người có thật
quan tài luôn được thăng bằng; khi di quan trong lịch sử dân tộc hay huyền thoại, đó
phải thật sự chậm rãi, từ từ từng nửa bước là những anh hùng chống giặc ngoại xâm;
chân một. Vừa thể hiện nỗi đau tiễn biệt những người khai phá vùng đất mới, tạo

muốn níu kéo lại, cũng là vừa đảm bảo cho dựng nghề nghiệp; những người chống chọi

địa chí hà đông 599