Page 596 - Địa chí Hà Đông

PHẦN 4 VĂN HÓA - XÃ HỘI

người từ 60 tuổi trở lên, mong họ luôn có còn chọn được người nào thì tang chủ xem
sức khỏe dồi dào. xét ghi vào trong sổ, giao cho người chấp

+ Tục tang ma: Tang ma là nghi thức hiệu báo trước cho những người đó. Đến
diễn ra để bày tỏ lòng thương tiếc của những lúc đưa đám, ai nấy nhận lấy những đồ vật
người thân đối với người quá cố. Trước kia, đem đi, từ lúc bắt đầu khênh ma cho đến khi

tang lễ diễn ra trong nhiều ngày, với nhiều quay trở về, công việc xong xuôi đâu đấy
nghi lễ, quy định. Lệ làng La Khê ghi rõ: rồi mới được về nhà. Nếu như người được
“Dân xã người nào có việc tang ma muốn chọn đó bỏ đi nơi khác hoặc đi đến huyện
đưa về làng thì phải sắm biện đủ cỗ, cứ 6 rồi bỏ về trước, còn đồ vật thì vứt lại đó, mà
người một cỗ, rượu thịt hậu hĩnh đạm bạc là bản thôn tra xét thấy đích thực như thế, thì

tuỳ, riêng có trứng luộc thì mỗi người một sẽ phạt 6 mạch tiền cổ. Từ đó về sau, các
quả làm lệ. Nếu như người nào vì hoàn cảnh gia đình khác không được chọn người đó
nghèo túng, khó khăn xin được nộp tiền thì vào chân khênh mang đồ tế nữa. Ai vi phạm

cũng cho phép. Hạng nhất nộp 18 quan, hạng cũng bắt phạt như thế” . Ở nhiều nơi, nhất
2
hai nộp 12 quan, hạng ba nộp 6 quan. Số là Mậu Lương, Đa Sỹ, khi có người gần qua
tiền này giữ lại để chi dùng chung. Nếu như đời, người thân có thể phán đoán biết trước
người nào tình cảnh không thể đưa về được, thì việc đầu tiên là hỏi xem người gần chết
thì đồng dân cũng không nghe, không có có trăn trối những gì, những lời nhắn nhủ

trách cứ gì” . Lệ trợ giúp việc tang gia được lúc này được gọi là di ngôn, hỏi người đó có
1
ghi rõ trong lệ làng Mậu Lương (nay thuộc tự đặt lấy tên thụy (hay còn gọi là tên hèm)
phường Kiến Hưng): “Gia đình có việc hiếu, tức là tên sau này để khấn khi cúng cơm nên

đã có lời thỉnh mời làng đến trợ tế, thì chỉ còn được gọi là tên cúng cơm.
trừ những vị nào từ 60 tuổi trở lên và người Hiện nay, mặc dù mỗi địa phương có
còn để tang hàng tiểu công (để tang 3 tháng) những đặc điểm khác nhau trong tang lễ,
trở lên cùng những người trong họ phải ứng nhưng về cơ bản, những thủ tục để tiến hành
tế ra, tất cả mọi người đều phải ăn mặc khăn một tang lễ bao gồm:

áo chỉnh tề đến trợ tế, để tỏ ý nhân hậu Báo tang: gia đình báo cho con cháu, nội
Người nào vắng mặt thì bắt phạt 3 mạch tiền ngoại gần xa biết, thu xếp về chịu tang; báo
cổ. Nếu như do công việc mà vắng thì được cho tổ dân phố, trưởng họ để lo thu xếp việc

miễn. Nhà nào có việc hiếu cần chọn người đào huyệt. Cử người mua quan tài, vải liệm,
khênh mang đồ tế, trừ những người còn để làm ảnh, thuê đội nhạc tang của khu dân cư,
hàng tiểu công trở lên không được chọn ra, chuẩn bị tăng âm loa đài và các thứ cần thiết...,

1 Bảo tàng tổng hợp sở Văn hóa Thông tin Thể 2 Bảo tàng tổng hợp sở Văn hóa Thông tin Thể
thao: Hương ước cổ Hà Tây, Hà Tây, 1993, thao: Hương ước cổ Hà Tây, Hà Tây, 1993,
tr.64. tr.64.

596 địa chí hà đông