Page 591 - Địa chí Hà Đông

VĂN HÓA - XÃ HỘI PHẦN 4

tuổi vẫn hay quặt quẹo khó nuôi, hoặc có đầu đi học, đi làm, lấy vợ lấy chồng, con
nhà sinh con “hữu sinh vô dưỡng” (đẻ mà mày đều được cả gia đình phúc đức ấy chia

không nuôi được) đến một vài đứa, thì đến sẻ và yêu thương. Đứa trẻ đối xử với gia
đứa sau bố mẹ sẽ đem con đi mày. Cũng có đình người nhận con mày như ông bà, bố
nhà hiếm hoi quá mãi mới sinh được một mẹ đẻ ra họ. Khi lớn lên, họ ra ở riêng thì đi

đứa người ta cũng đem trẻ đi mày. lại thân tình, với cách cư xử “ân nghĩa, sống
Đem con đi mày, nghĩa đen là cho trẻ tết, chết giỗ”. Thậm chí người ấy đã mất thì
đến ăn mày phúc đức của một gia đình con cháu vẫn giữ nề nếp ấy.
song toàn, đề huề phúc hậu, lương thiện mà Tục này có ý nghĩa sâu xa trong tâm thức
không cần phải giàu có sang trọng, cốt sao của người dân bởi vì con người luôn hướng

đứa con ấy hợp với tuổi của người mà nó sẽ đến điều phúc đức, “Có đức mặc sức mà
làm con mày. hưởng” là vậy. Người ta tìm đến phúc đức để
Trước khi xin làm con mày, con nuôi, nương và để nhờ, được che chở cho đời mình

ông bà hoặc bố mẹ đứa trẻ có lời thỉnh cầu và cho con cháu đời sau. Tục này bây giờ vẫn
với gia chủ định gửi con và nếu được ưng còn bởi ý nghĩa nhân văn cao cả đó.
thuận thì hẹn vào một ngày giờ nào đấy sẽ + Cúng mụ: Là phong tục cúng tạ ơn
đem đứa trẻ đến đặt ở ngã ba trong xóm ngõ. và cầu phúc tới các bà Mụ, những Tiên
Người nhận đứa trẻ làm con mày sẽ giả vờ Nương, theo quan niệm dân gian tương

như đi đâu về hoặc từ nhà ra trông thấy, bắt truyền là người phụ trách việc sinh nở và
gặp đứa trẻ thì nhặt lên rồi nói “Trời đất ơi! nặn ra những đứa trẻ. Ông bà ta xưa quan
Ngài lại ban cho tôi một đứa trẻ, thật là phúc niệm rằng: Đứa trẻ được sinh ra là do các vị

đức quá!” rồi ẵm về nhà. Cả nhà truyền tay Đại Tiên (Bà chúa Đầu thai), Tiên Mụ mà
ôm ẵm nâng niu. Bố mẹ đẻ đứa trẻ đứng nấp trực tiếp là 12 Tiên Nương (12 bà Mụ) nặn
ở nơi gần đó, sau khi đã thấy con mình được ra ban cho. Vì vậy, khi đứa trẻ đầy cữ, đầy
nhận thì lập tức về nhà sửa soạn mâm lễ xôi tháng, đầy năm, bố mẹ, ông bà đứa trẻ phải
gà, cau trầu rượu rồi cả nhà đem lễ đến kính bày tiệc cúng Mụ để tạ ơn các bà Mụ và cầu

cáo với gia tiên và gia đình nhận nuôi xin xin các Mụ ban cho đứa trẻ mọi điều may
cho đứa trẻ được ăn mày phúc đức và được mắn tốt lành.
làm con của gia đình. Những đứa trẻ đã biết + Cúng bán khoán: Xưa nhiều gia đình

đi hoặc lớn hơn thì đúng ngày giờ đã hẹn, bị “Hữu sinh vô dưỡng”, đẻ nhiều nhưng trẻ
bố mẹ đứa trẻ sẽ dẫn đến cùng với lễ nghi bị chết yểu thường cho rằng có số bị ma trêu
để làm thủ tục như trên. qủy ám. Đến lần đẻ sau, mời thầy chùa làm
Những đứa trẻ được làm con mày ở lễ “bán khoán” đứa trẻ cho Đức Ông trên
những nhà như thế được sống trong tình chùa làm con nuôi. Với quan niệm rằng,

cảm thân thương đùm bọc. Từ tấm bé, bắt Đức Ông sẽ coi giữ, chăm sóc và bảo vệ đứa

địa chí hà đông 591