Page 393 - Địa chí Hà Đông

KINH TẾ PHẦN 3

go; cách dận chân đòn, chân nào trước chân người kéo hoa. Người thợ dệt phải nhớ thứ
nào sau; dùng go vòng hay go thẳng... Cùng tự các màu khi lao thoi, có khi dệt tới 7

một khung cửi, chỉ cần thay đổi những yếu màu. Cách dận chân đòn cũng rất khó. Một
tố kỹ thuật trên, người thợ dệt có thể tạo ra khung cửi dệt gấm có 16 chân đòn (8 chân
nhiều mặt hàng khác nhau. đòn ngang và 8 chân đòn dọc): 8 chân đòn

Dệt hàng hoa với các thao tác dệt giống ngang ăn với 8 bàn go lân, 8 chân đòn dọc
như mặt hàng trơn, nhưng trước khi dệt hoa cứ một chân đòn buộc với hai bàn go đè.
thì phải có kiểu hoa đó vẽ lên giấy, đặt lên Khi dận một chân đòn dọc thì một chân
một miếng vải sa thưa, sau đó mới đặt lên đòn ngang kéo xuống, một bàn go lên kéo
bàn khâu hoa (như khung thêu) để khâu. lên và mọt bàn go đè, đè xuống. Người dệt

Dùng kim khâu đếm từng sợi dọc sợi ngang phải luôn luôn theo dõi xem hàng có bị sai
- tính xem số lượng (hoa) bao nhiêu sợi. màu và hoa của người kéo có đúng màu
Khâu xong người ta vỗ nước, rút hết sợi không. Nghề dệt gấm tinh xảo như vậy nên

dọc và sợi ngang của miếng vải ra. Như thế dệt gấm cũng là nghề cao quý nhất trong
ta được một “vốn hoa”. Khi đã có vốn hoa nghề dệt.
bước tiếp theo là “vào hoa” để dệt. Khâu chuội: Các mặt hàng tơ lụa sau khi
Thao tác dệt hàng hoa phức tạp hơn dệt dệt xong phải đem chuội cho mềm mại và
hàng trơn. Dệt hàng hoa đòi hỏi phải có hai bóng. Chuội có nhiều phương pháp khác

người: một người dệt, một người kéo hoa. nhau nhưng phương pháp cổ truyền phổ
Các động tác khi dệt của hai người phải biến rộng rãi trong dân làng Vạn Phúc là
phối hợp nhịp nhàng ăn khớp với nhau. chuội bằng gio rơm nếp.

Trong tất cả các sản phẩm ở Vạn Phúc Nhuộm thâm: Lụa dệt xong có màu mỡ
thì gấm là mặt hàng quý nhất, đắt nhất, gà, nếu không thích vải màu mỡ gà thi đem
sang trọng nhất. Gấm là bà chúa của mọi vải nhuộm thâm. Vải lụa nấu sạch hồ bằng
mặt hàng. Hàng gấm thời phong kiến chỉ nước bồ hòn, sau đó nhúng vào nước lá
có vua quan và tầng lớp thượng lưu mới bang, lá sồi, đun sôi nhiều lần. Tiếp đó đem

được dùng. Nghề dệt gấm đòi hỏi người dấm bùn nhuyễn, cứ làm thế trong ba ngày
thợ không những phải có kỹ thuật tinh xảo thì được. Đem tấm hàng giặt sạch rồi nhúng
mà còn phải có cả óc thẩm mỹ trong cách vào nước thóc nếp rang cháy đem đun sôi

bố trí hoa văn và màu. Vì thế không phải cho bóng vải, sẽ có được tấm hàng thâm bền
bất cứ ai học là biết dệt gấm. Đã có không màu và bóng.
ít người sau bao nhiêu năm theo học mà Tổ chức sản xuất
vẫn không thành công lại phải quay về với Trước Cách mạng Tháng Tám năm
công việc quay tơ, hồ sợi. Dệt gấm cũng 1945, dân cư Vạn Phúc chủ yếu sống bằng

cần phải có hai người, một người dệt, một nghề dệt lụa. Hoạt động sản xuất diễn ra

địa chí hà đông 393