Page 208 - Địa chí Hà Đông

PHẦN 2 LỊCH SỬ

giặc giã quấy phá nên nhân dân tản ra hai sứ An Nam. Năm 931, Dương Đình Nghệ
bên đường, tạo dựng những làng mạc vững đánh bại cuộc xâm lược của quân Nam Hán,

chắc ở vùng Xốm, vùng La để an cư lạc thay họ Khúc nắm giữ chính quyền tự chủ.
nghiệp. Làng Văn Phú và Văn La (phường Năm 938, Ngô Quyền đánh bại quân Nam
Phú La) là hai làng trong số đó . Hiện nay, Hán xâm lược ở cửa sông Bạch Đằng chấm
1
đình hai làng thờ Thiết Du - một bộ tướng dứt hoàn toàn hơn 1000 năm Bắc thuộc, mở
thời Tiền Lý. Hưởng ứng lời kêu gọi của Lý ra thời kì phong kiến độc lập cho dân tộc.
Bí, Thiết Du đã chiêu mộ hào kiệt, quân sĩ Sử liệu hiện nay còn hạn chế, chưa cho biết
bốn phương và được phong là Tiền đạo Đại cụ thể, nhưng Hà Đông tiếp giáp với thành
tướng quân, thống lĩnh quân thủy bộ trấn Đại La không nằm ngoài những biến cố lớn

ngữ phía Tây Nam đô thành nhà Lý. Ông của dân tộc.
đóng quân lập đồn tại Ba La, được dân làng 6.2. Vùng đất Hà Đông từ thế kỷ X
mến phục nhiệt tình hưởng ứng. Sau khởi đến thế kỷ XV

nghĩa thắng lợi, ông về hưởng thực ấp ở Ba 6.2.1. Vùng đất Hà Đông thời Ngô,
La trang và mất ở đây, thọ 62 tuổi. Nhân Đinh và Tiền Lê (939-1009)
dân địa phương lập miếu thờ để tưởng nhớ Năm 939, Ngô Quyền xưng vương, bắt
công đức của ông. Năm 1733, dân làng Văn tay xây dựng chính quyền mới, đóng đô ở
Phú xây dựng đình thờ Thiết Du . Cổ Loa (Đông Anh, Hà Nội). Năm 944, Ngô
2
Năm 603, nhà nước Vạn Xuân sụp đổ do Quyền mất, nhà Ngô suy vong. Các thổ hào,
sự đàn áp của nhà Lương và nhà Tùy. Nước lãnh chúa nổi lên khắp nơi, cát cứ chống lại
ta tiếp tục chịu ách thống trị của nhà Tùy, rồi chính quyền trung ương. Đất nước lâm vào

nhà Đường. Dưới thời Đường (618-907), loạn 12 sứ quân (965-968).
nhân dân ta tiếp tục khởi nghĩa chống đô Trong 12 sứ quân đó, có sứ quân của
hộ, tiêu biểu là khởi nghĩa Mai Thúc Loan Đỗ Cảnh Thạc chiếm giữ vùng Quốc Oai
(713-722), khởi nghĩa Phùng Hưng (766 - (ngày nay tương đương với huyện Quốc
791)... Năm 905, nhân nhà Đường suy yếu, Oai, huyện Từ Liêm, huyện Thanh Oai và

Khúc Thừa Dụ tiến vào thành Đại La, tự quận Hà Đông). Theo thần phả “Thập nhị
xưng là Tiết độ sứ, dựng nền tự chủ, buộc sứ quân trung nhất Độc Nhĩ đại vương
nhà Đường sau đó phải công nhận là Tiết độ phả lục” do Hàn lâm viện Đông các Đại

học sĩ Nguyễn Bính soạn năm Hồng Phúc
1 Báo Hà Tây, Người quê ta đất quê ta, Tuyển tập thứ nhất (1572) được Quản giám bách thần
(1991-1999), Hà Tây, 1999, tr. 364-365
2 Ủy ban Nhân dân quận Hà Đông, Lễ hội và di Tri điện Hùng lĩnh Thiếu khanh Nguyễn
tích lịch sử, Đình Văn Phú, Cổng thông tin điện Hiền phụng sao năm 1737 và được người
tử quận Hà Đông, (http://hadong.hanoi.gov.vn/ trại Quèn (thôn Cổ Hiền, xã Tuyết Nghĩa,
portal/Pages/20130830/dinh-van-phu-2039cd.
aspx) Truy cập tháng 10-2018 huyện Quốc Oai, Hà Nội) sao lại năm Tự

208 địa chí hà đông