Page 210 - Địa chí Hà Đông

PHẦN 2 LỊCH SỬ

châu. Nhưng đến nay vẫn chưa rõ danh Oai. Khu vực phía Nam quận Hà Đông ngày
hiệu và vị trí các lộ, phủ, châu đó như thế nay thuộc huyện Thanh Oai. Khu vực phía

nào . Lần theo những điều ghi chép ít ỏi Bắc quận Hà Đông ngày nay thuộc huyện
1
trong các sách như Việt sử lược, Đại Việt Từ Liêm, lộ Quốc Oai .
3
sử kí toàn thư, Khâm định Việt sử thông Năm 1042, nhà Lý ban hành bộ Hình thư

giám cương mục. Lịch triều hiến chương là bộ luật thành văn đầu tiên của nước ta.
loại chí, Đại Nam nhất thống chí, Phương Quân đội thời Lý gồm cấm quân và quân địa
Đình địa dư chí... có nhắc đến các đạo, phương, có chính sách “ngụ binh ư nông”.
lộ, phủ, châu... thời Tiền Lê, ta thấy thành Vua Lý kết thân với các tù trưởng dân tộc
phố Hà Nội ngày nay (trong đó có quận miền núi. Nếu người nào có ý tách khỏi Đại

Hà Đông) được gọi là lộ . Việt, nhà Lý kiên quyết trấn áp. Nhà Lý
2
6.2.2. Vùng đất Hà Đông thời Lí, Trần, Hồ dẹp yên những cuộc tấn công quấy phá của
và dưới ách đô hộ của nhà Minh (1009-1427) Champa, sau đó quan hệ Đại Việt - Champa

Sau khi Lê Hoàn mất, nhà Tiền Lê suy trở lại bình thường. Đối với nhà Tống, vua
vong. Năm 1009, vua Lê Long Đĩnh qua đời, Lý giữ quan hệ triều cống, nhưng khi cần bảo
các triều thần (đứng đầu là Đào Cam Mộc) vệ độc lập vẫn kiên quyết kháng chiến chống
và thế lực Phật giáo ủng hộ đưa Tả thân vệ Tống xâm lược (1075-1077). Hiện nay chưa
điện tiền chỉ huy sứ Lý Công Uẩn lên làm có sử liệu đầy đủ, nhưng có thể khẳng định

vua. Nhà Lý được thành lập. Năm 1010, vua vùng Hà Đông thuộc huyện Thanh Oai và
Lý Thái Tổ dời đô từ Hoa Lư về Đại La và huyện Từ Liêm, lộ Quốc Oai khi đó không
đổi tên Đại La thành Thăng Long (Hà Nội). nằm ngoài cuộc kháng chiến chống Tống của

Năm 1054, nhà Lý đổi tên nước là Đại Việt. dân tộc. Đình Xa La thuộc phường Phúc La,
Vua là người đứng đầu nhà nước, nắm mọi quận Hà Đông thờ Linh Lang Đại vương tức
quyền hành. Các chức vụ quan trọng đều do Hoàng tử Hoàng Chân triều Lý có công lớn
người thân cận nắm giữ. Giúp việc cho vua trong cuộc kháng chiến chống quân Tống
có các đại thần, các quan văn võ. Cả nước xâm lược thế kỷ thứ XI. Trong đình còn giữ

được chia thành 24 lộ, trong đó có lộ Quốc đựơc 10 đạo sắc phong. Đạo sắc phong sớm
Oai. Từ năm 1207, đời Lý Cao Tông, vùng nhất vào thời Cảnh Hưng năm thứ 44 (năm
Đỗ Động được gọi là hương Thanh Oai, sau 1783, thuộc triều vua Lê Hiển Tổng) .
4
được gọi là huyện Thanh Oai thuộc lộ Quốc
3 Quốc sử quán triều Nguyễn, Đại Nam nhất
1 Đào Duy Anh, Đất nước Việt Nam qua các đời, thống chí, Bản dịch mới của Hoàng Văn Lâu,
Sđd, tr.115. in lần thứ nhất (2 tập), Nxb Lao động, Hà Nội,
2 Viện Sử học, Trần Thị Vinh (chủ biên), Lịch 2012, tr. 1067
sử Việt Nam, tập 2 từ thế kỷ X đến thế kỷ XIV, 4 Ủy ban Nhân dân quận Hà Đông, Làng nghề
Nxb Khoa học Xã hội, tái bản lần thứ nhất, Hà truyền thống, Làng Xa La, Cổng thông tin điện
Nội, 2017, tr.119. tử quận Hà Đông, Truy cập tháng 10-2018

210 địa chí hà đông