Page 68 - Địa chí Hà Đông

PHẦN 1 ĐỊA LÝ - HÀNH CHÍNH - DÂN CƯ

uá trình lịch sử đưa đến diện lý về mặt hành chính của thị xã/thành phố/
mạo hành chính quận Hà Đông quận với các đơn vị của trung ương, các

Q diễn ra lâu dài hàng thế kỷ và đơn vị của tỉnh trên địa bàn có sự khác biệt;
rất phức tạp. Vùng đất Hà Đông xưa vốn quản lý hành chính với các xóm thôn lâu
là một miền quê ngoại thành phía Tây Nam đời, ở đường phố và ở các khu tập thể rất

kinh đô Thăng Long; là những làng cổ với khác nhau và thường xuyên thay đổi. Vậy
dân cư khá đông đúc, kinh tế nông nghiệp nên, quá trình phát triển của Hà Đông hơn
là chủ yếu và những nghề phụ nông thôn; một thế kỷ qua cũng chính là quá trình hoàn
cuộc sống yên bình ven sông Nhuệ, kênh thiện mô hình tổ chức hành chính và quản lý
La Khê và sông Đáy. Sau hơn một thế kỷ, hành chính qua các thời kỳ.

qua những đổi thay lớn về chính trị, với quá Vùng đất Hà Đông là địa bàn thuộc cả
trình đô thị hóa liên tục, vùng đất Hà Đông hai trấn (Sơn Tây và Sơn Nam, sau là Sơn
trở thành tỉnh lỵ của Hà Đông, Hà Tây (2 Nam Thượng) trong Tứ trấn xưa. Thậm

lần), Hà Sơn Bình, là đơn vị hành chính cấp chí một phường hiện nay vốn là đất của 2
quận của Thủ đô; trở thành đô thị tỉnh lỵ, thị trấn (phường Quang Trung, phần đất thuộc
xã tỉnh lỵ, thành phố tỉnh lỵ, quận nội thành Cầu Đơ, Hà Trì xưa thuộc trấn Sơn Nam
của Thủ đô. Đây cũng là quá trình thay đổi Thượng; phần đất của La Khê xưa thuộc
theo hướng không ngừng mở rộng về địa trấn Sơn Tây). Các thôn xóm của quận Hà

giới cũng như cấu trúc hành chính. Đông, có nơi trước đây thuộc tỉnh Hà Đông
Hà Đông, ban đầu chỉ là nơi đóng lỵ sở cũ, có nơi trước đây thuộc tỉnh Sơn Tây cũ.
của tỉnh, chưa là một đơn vị hành chính, rồi Hà Đông vốn thuộc địa bàn cũ của các

trở thành một đơn vị hành chính - thị trấn, huyện Thanh Oai, Quốc Oai, Hoài Đức,
năm 1904; có giai đoạn là thị xã nhưng chỉ Từ Liêm, thậm chí cả Thanh Trì. Một thôn,
là một đơn vị hành chính tương đương cấp hoặc một xã nhiều lần nhập về thị xã, rồi
cơ sở - lại trực thuộc các cơ quan đầu tỉnh, tách ra; khi tách ra có lần thuộc huyện này,
rồi thành cấp hành chính trên cơ sở - khi mà có lần thuộc huyện khác (như Kiến Hưng,

cấp cơ sở chưa hoàn chỉnh, chỉ là một cấp khi thì thuộc Thanh Oai, khi thì thuộc Thanh
bán hành chính; là thị xã tỉnh lỵ - cấp trên cơ Trì). Các làng xã, các phường cũng thường
sở hoàn chỉnh khi thành lập các phường, là xuyên thay đổi.

thành phố tỉnh lỵ, là quận nội thành Hà Nội Diện tích một số thôn xã nhiều lần sẻ
với những chức năng, mô hình tổ chức và chia - tách nhập, góp phần tạo nên những
quản lý hành chính khác nhau. Đó là chưa xã phường khác, tiêu biểu như Cầu Đơ, Hà
kể mô hình tổ chức - hành chính của khu Trì. Có phường khi thành lập lấy đất từ 7 xã
hành chính, tiểu khu, phường, xã có sự khác phường, dân cư từ 5 phường hợp lại (Phúc

nhau, ở từng thời gian khác nhau. Sự quản La). Có phường (Yên Nghĩa) mà địa bàn

68 địa chí hà đông