Page 441 - Địa chí Hà Đông

KINH TẾ PHẦN 3

Như vậy, Đa Sỹ có tổng diện tích tư điền chủ sở hữu, mốc giới rõ ràng. Địa bạ không
hơn 359 mẫu (359.2.11.7.0), toàn bộ là ruộng cho thấy trường hợp thôn xã nào có ruộng đất

thu điền. Hạng 2 có hơn 158 mẫu, còn lại là chưa khai báo, chưa vào sổ (khiếm số khống
hạng 3. Số ruộng tư điền có ở 30 xứ đồng thụ điền) như ở một số địa phương khác. Tất
(trong đó 3 xứ chỉ có 1 thửa), gồm 111 thửa cả đã là ruộng thực canh, không có ruộng

ruộng thì có tới 46 thửa do dân nơi khác phụ phế canh (bỏ hoang), thậm chí không thấy kê
canh, 65 thửa phân canh. Đây là nơi có tỷ lệ nghịch điền, nghịch thổ (ruộng đất cằn cỗi),
ruộng phụ canh ở nhóm cao trong địa bàn Hà thâm tuấn bất thành điền (đất sâu và trũng
Đông. Có xứ đồng như xứ Đồng Sa gần 23 không canh tác được) như một số địa phương
mẫu, 7 thửa thì 5 thửa là phụ canh, chỉ có 2 khác cũng thuộc tỉnh Hà Đông trước đây.

thửa, trên 8 mẫu là phân canh. Điều này cho thấy quá trình khai phá, cải tạo
Ở Đa Sỹ có nhiều ruộng phụ canh trên và canh tác tương đối hiệu quả của người dân.
địa bàn, nhất là từ Cự Đà (19 người). Tiếp * Việc sử dụng ruộng đất của làng xã:

đó là người phụ canh từ làng Nhân Trạch, Ngoài số ruộng công, qua tìm hiểu một số
Mậu Lương,... Đáng chú ý là có người từ xã bản hương ước, những ruộng chung thuộc
Quan Khê, huyện Nông Cống, Thanh Hóa quyền điều hành của làng thường có: tư văn
ra (3 người), có người từ phường Đông Các, điền, thần tự điền, Phật điền, binh điền, giáp
Báo Thiên, Thái Cực, huyện Thọ Xương điên, hậu điên, học điên,... Có làng tổng

cũng có đất phụ canh tại đây. diện tích lên đến 30-40 mẫu. Số ruộng này
* Quy mô sở hữu: được giao cho từng đối tượng cụ thể cày cấy
Ở nhiều nơi, quy mô sở hữu của chủ sở và sử dụng cho đúng mục đích, một số cho

hữu khá lớn, từ 5-7 mẫu, cá biệt có người đấu thầu tăng thêm nguồn thu cho làng. Tư
được phân canh tới trên 10 mẫu. Tuy vậy, văn điền thường được giao cho phó lý để lo
so với địa bàn phía Nam Thanh Oai và Ứng việc tế lễ ở đình; thần tự điền giao cho thủ
Hòa thì quy mô sở hữu của chủ đất ở Hà từ lo việc đăng hương ở văn chỉ, đình miếu;
Đông nhỏ hơn . Phật điền giao cho cho thủ tự chi việc đăng
1
11.3. Việc quản lý, sử dụng hương ở chùa; giáp điền giao cho các giáp
Qua địa bạ, nhìn chung việc quản lý và tình tổ chức cày cấy, phần hoa lợi dùng để lo
hình sử dụng ruộng đất ở các xã thôn thuộc Hà việc chung của giáp, còn lại cho đấu thầu

Đông từ cách đây hơn 2 thế kỷ là chặt chẽ, hằng năm để sung công quỹ.
hiệu quả. Tất cả ruộng đất được thống kê chi Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành
tiết đến từng ly, theo từng loại đất, xứ đồng, công, tình hình ruộng đất có nhiều thay đổi.
Ruộng vắng chủ, ruộng của Việt gian được
1 Tại Ứng Hòa: xã Hữu Vĩnh, có 23/45 chủ sở chia cho tá điền hoặc chính quyền tự tổ chức
hữu trên 10 mẫu, người cao nhất là 28 mẫu. Ở
Hoa Sam, chủ sở hữu cao nhất lên tới 45 mẫu. canh tác. Một số gia đình địa chủ đã hiến

địa chí hà đông 441