Page 231 - Địa chí Hà Đông
P. 231
LỊCH SỬ PHẦN 2
Hà Đông thuộc trấn Sơn Nam Thượng và trấn nay thuộc tổ dân phố 1, phường Phú Lãm,
Sơn Tây trở thành một trong những nơi chịu tác quận Hà Đông . Chùa Diên Khánh thuộc
2
động to lớn của phong trào nông dân. phường La Khê có chuông đồng đúc từ thời
Phong trào nông dân vừa là nguyên nhân Cảnh Thịnh thứ 2 (1792-1802), trên mặt
vừa là một trong những biểu hiện khủng chuông có khắc bài minh nổi tiếng của tiến
hoảng chế độ phong kiến Việt Nam. Cuộc sĩ Ngô Trọng Khuê (tức Ngô Duy Viên) .
3
khủng hoàng từ Đàng Ngoài đầu thế kỷ XVIII Tuy nhiên, vương triều Tây Sơn có
lan vào Đàng Trong cuối thế kỷ XVIII. Phong những hạn chế. Sau khi Quang Trung qua
trào nông dân Tây Sơn từ Bình Định lật đổ đời, vương triều này nhanh chóng suy vong.
chúa Nguyễn (1777), rồi tiến ra Bắc lật đổ Nguyễn Ánh đánh bại vương triều Tây Sơn,
chúa Trịnh (1786), cơ bản thống nhất đất hoàn thành thống nhất đất nước (1802).
nước. Phong trào Tây Sơn kháng chiến chống 6.3.4. Vùng đất Hà Đông thời Nguyễn
quân Xiêm (1785), quân Thanh (1789) thắng (1802-1858)
lợi, bảo vệ vững chắc độc lập dân tộc. Sau khi đánh bại nhà Tây Sơn, Nguyễn
Mùa xuân Kỷ Dậu (1789), một cánh Ánh lên ngôi hoàng đế lấy hiệu là Gia Long,
quân Tây Sơn theo đường thượng đạo qua đóng đô ở Phú Xuân (Huế), đặt tên nước là
huyện Chương Đức (Chương Mỹ) tiến Đại Nam (1802). Khi đó, cả nước có 23 trấn
ra giải phóng Thăng Long. Trên đường đi, và 4 doanh. Khu vực phía Bắc quận Hà Đông
đội quân này có nghỉ lại tại vùng Ngũ Lãm ngày nay, thuộc huyện Từ Liêm, phủ Quốc
(Phú Lãm). Nhân dân vùng Ba La (phường Oai, trấn Sơn Tây. Khu vực phía Nam quận
Phú La và phường Phú Lãm) đến tặng quà Hà Đông ngày nay, thuộc huyện Thanh Oai,
Tết, góp phần khích lệ quân Tây Sơn đánh phủ Ứng Thiên, trấn Sơn Nam Thượng xưa.
tan giặc Thanh ở đồn Khương Thượng . Năm 1831, vua Minh Mệnh tổ chức lại đơn
1
Phong trào Tây Sơn thắng lợi, lập ra vị hành chính, thành lập 31 tỉnh và 1 phủ
triều đại Tây Sơn (1777-1802). Chính quyền Thừa Thiên. Tỉnh Hà Nội gồm 4 phủ: Hoài
Nguyễn Nhạc cai quản từ Quảng Nam đến Đức, Ứng Hòa, Thường Tín, Lý Nhân. Theo
Bình Thuận, chính quyền Nguyễn Lữ cai đó, khu vực phía Bắc quận Hà Đông ngày
quản Nam Bộ, Chính quyền Nguyễn Huệ -
Quang Trung cai quản từ Phú Xuân trở ra 2 Ủy ban Nhân dân phường Phú Lãm, Giới thiệu
Bắc. Vua Quang Trung có nhiều chính sách di tích chùa Thanh Lãm, Cổng thông tin điện
tiến bộ. Nhân dân Thanh Lãm (Phú Lãm) bỏ tử phường Phú Lãm, http://phulam.hadong.
gov.vn/gioi-thieu-di-tich-chua-thanh-lam-lich-
công sức đúc chuông để nhớ về triều đại Tây sung-tu Truy cập tháng 10 - 2018
Sơn. Chuông được treo ở chùa Thanh Lãm, 3 Trang web Văn hiến Việt Nam, Chùa La Khê
- Diên Khánh tự (http://vanhien.vn/news/Chua-
1 Báo Hà Tây, “Người quê ta đất quê ta”, Tuyển La-Khe-Dien-Khanh-Tu-34430) Truy cập
tập (1991-1999), Hà Tây, 1999, tr. 364-365 tháng 10-2018
địa chí hà đông 231