Page 668 - Địa chí Hà Đông

PHẦN 4 VĂN HÓA - XÃ HỘI

Tây. Nghe nói khi đến Tốt Động, đúng nơi Chuyện gở đã qua đi ít ngày, làng xóm
chiến trường xưa, thì hóa. vẫn bình yên nhưng mấy cụ già trong làng

Vị tướng ấy là Đỗ Bí, một trong số những chưa nguôi lo lắng. Họ kháo nhau:
danh tướng của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn - Thằng câu ếch làng bên đã mất tung
do Lê Lợi lãnh đạo vào đầu thế kỷ 15. tích. Họa này không khéo quýt làm cam

Vì thế, sau này cả làng Đơ, làng Tốt chịu, rồi làng ta phải gánh đây.
Động (huyện Chương Mỹ) đều thờ Ngài - Lo thì lo vậy nhưng chẳng biết đâu mà
làm Thành hoàng làng. lường, mà tránh.
“Chuyện thằng câu ếch hay sự tích Thế rồi điều gì đến cũng phải đến. Nhằm
sinh lại dân làng Đơ”. đúng một ngày nông nhàn, trời lại sậm sụt

Ngày xưa, khi mới lập làng, dân thôn mưa gió nên ít ai ra khỏi làng. Bỗng nhiên,
còn thưa vắng. Người hiếm nên càng quý giặc giã ở đâu ập tới, lùng sục khắp ngõ hẻm
trọng nhau, cuộc sống tuy nghèo nhưng khá ngách sâu, gươm giáo sáng loáng, gặp ai giết

hòa thuận, yên vui. Bỗng ngày nọ một tai nấy bất kể già trẻ gái trai. Ngập trời tiếng gào
họa tày trời đã chụp xuống đám dân lành. khóc la hét bi ai. Chẳng mấy chốc, bọn ác đi
Ấy là vào một hôm đẹp trời, ngoài hết bỏ lại xác người ngập máu, nhà cửa đổ
đường quan xuất hiện đoàn người đông đúc nát hoang tàn. Làng xóm câm lặng, có chăng
với toàn quạt, cờ hiệu, kèn trống inh ỏi diễu chỉ vài tiếng quạ thấy mùi tử khí, quàng quạc

qua. Hỏi ra mới biết đấy là họ đang hộ tống trên không.
Bà Chúa từ Kinh thành đi du xuân. Mãi sau này, người ta mới biết, Bà Chúa
Cùng lúc, ở bờ ao ven đường quan có cho lính về trừng phạt dân làng Đơ về tội

một thằng câu ếch vốn người làng bên, đang thằng câu ếch lếu láo gây ra. Nào có biết
mải quăng mồi. Vừa khi kiệu Bà Chúa đến dân đã bị tội oan. Ai cũng tưởng dân làng
thì con ếch cụ đớp mồi. Thằng câu ếch khoái Đơ đã bị tận diệt đận ấy. May thay, trời còn
chí ra sức văng mạnh cần câu. Trớ trêu thay, có mắt nên họa lớn chưa cùng.
lưỡi câu không móc vào hàm ếch, mà lại bay Mờ sáng hôm kinh hoàng ấy, có hai anh

lên móc vào yếm đào của Bà Chúa. Thằng em nhà kia - anh trai, em gái, bố mẹ gọi dậy
câu ếch sợ quá, càng giật mạnh thì lưỡi càng sớm, sai đi chợ Gốt bán rau lú bú - vốn là thứ
móc sâu, đến độ rách toang vạt yếm để lộ rau đặc sản của đồng làng. Đến khi tan chợ

cả đôi gò bồng đảo. Bị bất ngờ, vừa xấu hổ trở về thì ôi thôi, anh em chỉ còn cách ôm
vừa tức giận, Bà vội lấy tay che ngực và hét nhau khóc ròng khóc rã đến mấy ngày trời.
toáng lên làm cả đám rước nhốn nháo. Lợi Dù cảnh ngộ thế nào, cũng phải sống đã.
dụng tình thế ấy, thằng câu ếch vội vứt cả Dần dà nỗi đau cũng nguôi ngoai, anh em
giỏ cả cần tẩu thoát. Đoàn rước phải bỏ dở nhà kia bảo nhau dựng lại nhà cửa, cày cấy

cuộc hành trình, quay vội về Kinh thành. lại ruộng đồng.

668 địa chí hà đông