Page 665 - Địa chí Hà Đông
P. 665
VĂN HÓA - XÃ HỘI PHẦN 4
CHươNg 16
VĂN HỌC, NGHỆ THUẬT
16.1. Văn học dân gian văn hóa tinh thần nhân dân Hà Đông xưa.
Văn học dân gian ra đời từ buổi bình Nội dung các tác phẩm văn học dân gian
minh của xã hội loài người, lúc con người thể hiện tư tưởng, tình cảm của người dân
chưa phát minh ra chữ viết. Vì vậy, truyền Hà Đông qua các thế hệ nối tiếp trong dòng
miệng là phương thức duy nhất và tất yếu chung văn hóa, tư tưởng của dân tộc mà
của văn học dân gian. Được sáng tác và lưu còn thể hiện những giá trị của truyện kể dân
truyền thông qua truyền miệng, văn học dân gian Hà Đông trong đời sống văn hóa tinh
gian đòi hỏi ở người nghệ nhân không chỉ thần của nhân dân.
tài năng mà cả trí nhớ. Bên cạnh tính truyền 16.1.1. Một số tác phẩm văn học dân gian
miệng, văn học dân gian còn có tính tập thể, * Ca dao, tục ngữ:
tính dị bản, gắn với sinh hoạt xã hội... Ca dao, tục ngữ, xét về góc độ tư duy
Văn học dân gian có tính địa phương, của dân tộc, là tấm gương bức xạ hiện thực
trước hết thể hiện ở những sản vật đặc biệt khách quan của mỗi dân tộc với lối sống,
được sáng tác dân gian nhắc đến. Cũng từ điều kiện sống và những phong tục tập quán
đó, một số địa phương trở nên nổi tiếng nhờ riêng. Hình ảnh về thiên nhiên, cuộc sống,
ca dao, tục ngữ qua đặc sản quê mình. Ở về truyền thống dân tộc, quan hệ xã hội
Hà Đông, đằng sau những văn bản được lưu được phạm trù hóa theo những cách khác
truyền là cả lớp trầm tích văn hóa lâu đời, nhau, bằng những hình thức ngôn ngữ khác
gắn liền với công cuộc xây dựng xóm làng, nhau. Ở Hà Đông, ca dao, tục ngữ không
chống ngoại xâm gìn giữ không gian sống chỉ cho thấy những nét đẹp văn hóa của
của dân tộc. Hình ảnh những con người, người dân mà còn làm nổi bật lên tinh thần
những vùng đất, những đền, chùa... đã đi lạc quan, yêu đời, yêu người thiết tha. Đó là
vào mỗi chuyện kể truyền đời, in đậm dấu kết tinh thuần tuý của tinh thần dân tộc, là
ấn dân gian được lưu truyền gìn giữ cho đến nét đẹp trong văn hóa dân gian vùng đất bán
hôm nay. Từ những hình tượng nghệ thuật sơn địa.
được dân gian xây dựng, lưu giữ, thấy được Ở tổng Xốm, nay là hai xã Phú Lãm, Phú
bao kí ức phong phú về văn hóa vật chất và Lương có câu:
địa chí hà đông 665