Page 618 - Địa chí Hà Đông
P. 618

PHẦN 4  VĂN HÓA - XÃ HỘI



                   Đáp rằng:                                  lên giường nằm thở dốc, như vừa qua khỏi
                   Bên trường đi săn đến mả Thiền quan        một cuộc vật lộn thực sự. Trong khi đó, mọi

                   Nào thấy chi đâu                           người dự hội thi nhau xô vào dẫm, giằng xé
                   Thấy một cái hổ, hổ lang vàng mép.        lốt hổ để biểu thị sự trừng phạt, đồng thời,
                   Nó làm ủ ê, phiền não                      lấy được một mảnh lốt để “làm khước”.

                   Nó làm sầu ủ ruộng dâu                          Sau hàng giờ diễn ra cảnh “đánh biệt”
                   Giúp người dùng sức                        căng thẳng và hấp dẫn, đèn nến trong đình
                   Bắt cho kỳ được cái hổ lang vàng mép      bừng sáng. Đoàn thợ săn trở vào cung dọn
                   Rước lấy quan cao lộc vị, về cho hai chạ   sạch cánh rừng, kết thúc lớp trò chính của
                   Hà đường xa ra về, hà đường xa ra về!      đêm  giã  hội  bằng  các  lời  ca  chúc Thánh,

                   Màn thứ ba: Đả hổ lang (Đánh hổ)          múa bông, mừng thắng lợi.
                   Bên nam xướng:                                  Đến 4 giờ sáng, đám rước về tới đình,
                   Đồ lũ chúng ta                             cất long đình và kiệu Ông, hai kiệu Bà vào

                   Nam thì cho mạnh, khí giới cho bền         cung, kết thúc kỳ hội. Từ xưa tục đánh hổ
                   Lưới thay ống nỏ                           hội Giã La đã nổi tiếng với câu ca lưu truyền
                   Bắt cho kỳ được cái hổ lang vàng mép      trong vùng:
                   Lột da, lót ngai cho đức vua ngồi               Bơi Đăm, rước Giá, hội Thầy
                   Lấy nanh làm cán dao cho đức vua cầm           Vui thì vậy, chẳng tầy Giã La.

                   Lấy thịt nấu canh cho đức vua ăn                + Tục trình Thánh (lễ vọng) ở Văn Quán:
                   Lấy  xương  làm  am  sơn  kiệu  cho  đức        Văn Quán xưa, hễ gia đình nào, có công
              vua ngự                                         việc gì, dù to hay nhỏ đều làm lễ ra đình

                   Đón lấy quan cao lộc vị, về cho hai chạ    trình Thành hoàng làng lễ vọng như: Động
                   Màn thứ tư: Uy hùng đả hổ (Oai hùng  thổ,  cưới  xin,  khoa  cử,  tăng  đinh...  Ngày
              diệt hổ lang).                                  nay, tục lệ đó vẫn được nhân dân Văn Quán
                   Sau lời xướng của người nam giới cầm  duy trì thực hiện.
              trò “Bên chú đánh nhất cấp, bên cháu đánh         + Tục tế tự:

              nhất cấp, bên trường đánh nhất cấp” hổ dữ        Hương ước làng La Khê năm Duy Tân
              từ trong rừng lao ra. Các quan viên làm động  4 (1910) ghi: “bốn thôn của dân xã cùng thờ
              tác đánh nhau với hổ. Tiếng chiêng, trống,  phụng  một  ngôi  đình,  mỗi  khi  đến  tiết  tế

              mõ, tù và nổi lên dồn dập. Hổ dữ bị trọng  thần, hoặc là mổ trâu, hoặc là mổ bò, hoặc
              thương, vọt khỏi cung ra ngoài. Đoàn săn  là mổ lợn cùng là lễ vật chi phí tốn kém bao
              đuổi theo. Tiếng hò reo vang dậy. Hổ chạy  nhiêu thì chia đều cho mọi người trên dưới
              đến “cống đá cửa đình” thì gục xuống. Theo  cùng chịu” .
                                                                          1
              lệ, người đóng vai hổ, trút bỏ lốt hổ, rồi chạy

              một mạch về nhà, không được ngoái đầu lại,    1   Bảo tàng Tổng hợp Sở Văn hóa - Thông tin - Thể
                                                                  thao: Hương ước cổ Hà Tây, Hà Tây, 1993, tr.62.


              618       địa chí hà đông
   613   614   615   616   617   618   619   620   621   622   623