Page 224 - Địa chí Hà Đông
P. 224
PHẦN 2 LỊCH SỬ
Lê - Trịnh chiếm được Thăng Long, phần Đông hiện nay thuộc huyện Thanh Oai, phủ
lớn triều thần nhà Mạc bị bắt. Một số quý Ứng Thiên, trấn Sơn Nam Thượng .
2
tộc Mạc chạy về Hải Dương, An Quảng Khu vực Hà Đông thời Lê - Trịnh, nhân
và các trấn xa Thăng Long chiêu tập dân dân phải tham gia các nghĩa vụ đi lính, đi
chúng chống lại nhà Lê, sau đó chạy lên phu, đóng góp tiền của phục vụ chiến tra-
Cao Bằng. Triều Mạc về cơ bản đến năm nh chống dư đảng nhà Mạc ở Cao Bằng,
1592 chấm dứt. chống chúa Nguyễn ở phía Nam và các nhu
6.3.3. Vùng đất Hà Đông thời Lê - Trịnh, cầu khác của chính quyền Lê - Trịnh. Năm
Tây Sơn (1592-1802) 1694, nhà Lê - Trịnh ra lệnh cho các quan
Năm 1592, nhà Lê trở lại Thăng Long, châu, quan huyện làm sổ địa giới của các xã.
nhưng quyền lực thực tế không nằm trong Phàm địa giới bốn bề, núi sông, khe, suối,
tay vua Lê mà nằm trong tay chúa Trịnh. ruộng, đất, miếu đến, đường sá, bến đò, chợ
Bên cạnh việc củng cố chính quyền từ trung đều phải kê khai ghi chép hết cả, gọi là Tu
ương đến địa phương, nhà Lê - Trịnh vẫn tri bạ . Đây là công việc hết sức quan trọng
3
phải lo tiễu trừ dư đảng họ Mạc ở Cao Bằng. giúp nhà nước kiểm soát số đinh, số điền,
Hà Đông là địa bàn xa tàn quân nhà Mạc, trên cơ sở đó kiểm soát nguồn thu qua thuế
nên dư đảng Mạc ít hoạt động . Đến năm đinh, thuế ruộng và các chế độ binh dịch,
1
1677, việc tiễu trừ mới xong. Trong khi đó, lao địch.
năm 1558, Nguyễn Hoàng được Trịnh Kiểm Khu vực Hà Đông thời Lê - Trịnh là
đồng ý cho vào trấn thủ đất Thuận Hóa, nơi dân đông, vật thịnh. Theo phả cũ của
dẫn đến Chiến tranh Trịnh-Nguyễn (1627- họ Ngô ở La Khê, cuối thế kỷ XVI, Ngô
1672), đất nước bị chia cắt Đàng Trong của Phúc Nghiễm và Ngô Phúc Thiên là hai anh
chúa Nguyễn, Đàng Ngoài của chúa Trịnh em ở trong quân của Trịnh Tùng. Sau ngày
và vua Lê. quân Trịnh đánh bại quân Mạc, chiếm được
Dưới thời Lê - Trịnh, các đơn vị hành Thăng Long, hai người về ở La Khê. Được
chính do triều đình quản lý được gọi là trấn. một thời gian, người em Phúc Thiên dời vào
Khu vực Hà Đông ngày nay có một phần ở Mai Lĩnh . Khoảng cuối thế kỷ XVII đầu
4
phía Nam thuộc huyện Thanh Oai, phủ Ứng 2 Đặng Văn Tu, Nguyễn Tá Nhí (đồng chủ biên),
Thiên, trấn Sơn Nam; một phần phía Bắc Địa chí Hà Tây, Sđd, tr.251
thuộc huyện Từ Liêm, phủ Quốc Oai, trấn 3 Viện Sử học dịch, Đại Việt sử ký toàn thư, (Bản
Sơn Tây. Năm 1741 trấn Sơn Nam được tách kỷ tục biên 1676-1789), Nxb Khoa học Xã hội,
Hà Nội, 1991, tr.42
thành hai trấn là Sơn Nam Thượng và Sơn 4 Trang web Trảo Nha, Họ Ngô - La Khê - Hà
Nam Hạ. Từ đó, khu vực phía Nam quận Hà Đông - Hà Nội, (https://traonha.wordpress.
com/2012/03/27/h%E1%BB%8D-ngo-
1 Đặng Văn Tu, Nguyễn Tá Nhí (đồng chủ biên), la-khe-qu%E1%BA%ADn-ha-dong-ha-
Địa chí Hà Tây, Sđd, tr.250 n%E1%BB%99i/) Truy cập tháng 10-2018
224 địa chí hà đông