Page 679 - Địa chí Hà Đông
P. 679

VĂN HÓA - XÃ HỘI PHẦN 4



            các xã tự lo liệu, chỉ có 2 ông Nguyễn Đình       16.2.2. Một số tác phẩm văn học Hán
            Năng và Nguyễn Vi Thừa người bản thôn, cha  Nôm về Hà Đông

            mẹ họ mất sớm, con cái lại muộn mằn. Theo          Hòa cùng sự phát triển của nền văn học
            như điều ước, không nơi nương tựa. Nay dân  Hán Nôm dân tộc, Hà Đông cũng có nhiều
            thôn đã họp nhau ở đình làng đồng ý lo việc  tác phẩm văn thơ Hán Nôm. Chủ yếu các

            giỗ chạp cho họ, lập bia để chùa. Số ruộng giỗ  tác phẩm là những bài thơ, bài văn miêu tả
            thì giao cho dân thôn luân phiên canh tác, đến  lại  tinh  thần  dân  tộc,  những  vị  anh  hùng,
            ngày 20 tháng 10 hàng năm sắm sửa lễ giỗ...”   những  người  có  công  với  đất  nước...  Sau
                + Văn chỉ Vạn Phúc :                         đây là một số tác giả và tác phẩm tiêu biểu
                                      1
                Dịch nghĩa:                                  của dòng văn học Hán Nôm Hà Đông:

                Bia hậu hiền                                   + Hoàng Khắc Minh (có tài liệu ghi là
                “Mọi người trong văn hội thôn Vạn Bảo,  họ Trần), sinh năm 1453, tự Hòa Tĩnh, hiệu
            huyện Từ Liêm, phủ Quốc Oai từng nghe:         là Thủy Hiên, người làng Đa Sỹ, nay thuộc

                Tổ tiên khai sáng, người sau kế nối.        phường Kiến Hưng, quận Hà Đông. Xuất
                Kính nghĩ! Các vị tiên công ở ấp ta như  thân trong gia đình khoa bảng, thuở nhỏ,
            cụ Nguyễn Hữu Hằng cảm khái trước cảnh  ông học rất giỏi, năm 26 tuổi thi hương đỗ
            quê ta từ trước đến nay chưa lập hội văn,  tứ trường. Năm Hồng Đức thứ 15 (1484),
            thế là bèn đứng ra lập hội tư văn, xây dựng  ông thi hội đỗ Đệ tam giáp đồng tiến sĩ

            từ vũ, mở mang đạo thống. Quả nhiên sau  xuất thân, làm quan đến Thượng thư bộ
            đó có ông Nguyễn Danh Nho đỗ tứ trường.  Lễ, Đông Các đại học sĩ. Năm 70 tuổi, về
            Thánh đạo cảm nghĩ rõ ràng như vậy. Nay  hưu dạy học ở làng. Năm 1534, ông mất,

            ông Nguyễn Danh Nho lại muốn mở mang  hưởng thọ 82 tuổi. Thơ văn của ông hiện
            nguồn đạo, bèn đứng ra xây dựng bia hậu  còn mấy chục bài, chép trong gia phả họ
            hiền, mua ruộng thờ cúng để làm cho nền  Hoàng. Hiện ở thư viện Hán Nôm có một
            thêm vững, những mong các lớp hậu học có  bản sao.
            người thi đỗ khoa trường, để làm vẻ vang            Một  số  tác  phẩm  tiêu  biểu:  “Thanh

            đời trước, rạng rỡ đời sau...                    ngôn  hữu  long  giáng  vu  Đan  Phượng
                Dựng bia ngày tốt tháng 2 năm Tân Mùi  huyện Tây Đam xã ngẫu tác” (Nghe nói
            (1811), niên hiệu Gia Long 10.                   có rồng giáng xuống xã Tây Đam huyện

                Sư  trụ  trì  ở  Bản  tự  là  Tịch  Thao  kính  Đan Phượng bèn làm thơ); “Nghĩ quá Thú
            viết”.                                           Dương hoài cổ” (Qua núi Thú Dương hoài
                                                             cổ); “Đông nhiệt hạ hàn ngẫu tác” (Ngẫu
            1   Nguyễn  Tá  Nhí,  Đặng  Văn  Tu,  Nguyễn  Thị  đề đông nóng hè rét); “Phương tọa giảng
                Trang, Lưu Đình Tăng: Văn bia Hà Tây, Bảo   đường thích kiến môn đệ phụ tử tịnh lai
                tàng tổng hợp, sở Văn hóa - Thông tin - Thể
                thao Hà Tây, 1993, tr.73-75.                 giáo  thụ  ngẫu  tác”  (Đang  ngồi  ở  giảng



                                                                            địa chí hà đông          679
   674   675   676   677   678   679   680   681   682   683   684