Page 119 - Địa chí Hà Đông
P. 119
ĐỊA LÝ - HÀNH CHÍNH - DÂN CƯ PHẦN 1
Trịnh, Bùi, Đinh, Đặng, Đỗ, Lưu vốn định cư, nề ở Mậu Lương nổi tiếng qua nhiều đời
quần tụ lâu đời trên vùng đất. Trong số những nhất là lợp ngói mũi, một nghệ thuật rất
dòng họ cùng mang danh tính là Nguyễn, khó mà dường như không mấy nơi có thợ
Lê, Trịnh, nhưng lại là những họ khác nhau lợp đẹp như vậy. Từ xưa, những dinh thự,
về nguồn gốc và danh đệm. Cùng mang danh lâu đài ở kinh thành Thăng Long đều có
tính là họ Hoàng có: Hoàng Triều, Hoàng sự đóng góp không nhỏ của người thợ lợp
Huy, Hoàng Đôn. Họ Nguyễn có: Nguyễn ngói mũi Mậu Lương. Nhiều người còn
Văn, Nguyễn Thế, Nguyễn Đình, Nguyễn được coi là nghệ nhân đắp vẽ, trang trí
Nghiêm và Nguyễn Duy. Họ Lê gồm: Lê Văn, nghệ thuật ở đình, chùa trong vùng. Ngoài
Lê Trọng, Lê Xuân, Lê Đình. Họ Trịnh có hai làm ruộng, làm thợ nề, sản xuất gạch ngói,
họ gồm: Trịnh Văn, Trịnh Hữu. Các họ này có một số người ở Mậu Lương còn sinh sống
gốc tổ sinh sống ở 13 xóm, trong đó, Đa Sỹ có bằng nghề buôn bán.
8 xóm và Mậu Lương có 5 xóm. Đa Sỹ nổi tiếng về nghề rèn, nghề da.
Làng Đa Sỹ có 14 dòng họ chính là: 3 Nghề rèn ở Đa Sỹ có từ thời Hùng Vương
dòng họ Hoàng, 4 dòng họ Nguyễn, 2 dòng thứ 18. Khi đó, người dân trong làng rèn các
họ Lê (Lê Văn và Lê Xuân), 2 dòng họ Trịnh vũ khí thô sơ như giáo mác, đao, kiếm cung
(Trịnh Văn và Trịnh Nguyên), họ Đinh, họ cấp cho các lạc hầu, lạc tướng giữ yên bờ
Đặng và họ Đỗ. cõi và rèn các nông cụ phục vụ lao động sản
Làng Mậu Lương có 8 dòng họ chính là: xuất. Phải đến thời nhà Trần (thế kỷ XIII)
họ Bùi, họ Nguyễn Đình, họ Nguyễn Duy, Đa Sỹ mới trở thành làng rèn chuyên nghiệp
họ Lê Trọng, họ Lê Đình, họ Nguyễn Văn, khi hai cụ Nguyễn Thuật và Nguyễn Thuần
họ Lưu và họ Trịnh. từ Thanh Hóa ra truyền dạy bí quyết nghề
Từ xa xưa người dân Đa Sỹ, Mậu Lương rèn cho dân làng. Sau này, dân làng Đa Sỹ
không chỉ lấy nghề trồng lúa làm nghề suy tôn hai cụ là cụ tổ làng nghề. Nghề rèn
nghiệp chính mà nghề thủ công cũng rất ở Đa Sỹ được cả nước biết đến. Mặt hàng
phát đạt; mỗi làng có thế mạnh riêng. dao, kéo của Đa Sỹ - những công cụ thiết
Mậu Lương nổi tiếng với nghề sản xuất yếu của mỗi gia đình, đã đi đến nhiều vùng
gạch ngói, thợ nề. Nghề gạch ngói, nề ở của đất nước thậm chí còn được cả một số
Mậu Lương được coi là một nghệ thuật, nước láng giềng ưa chuộng. Khi đất nước có
có những bí quyết riêng được lưu truyền chiến tranh, sản phẩm nghề rèn của Đa Sỹ
từ nhiều đời. Ngói mũi, ngói chiếu, ngói như kiếm, giáo mác, mã tấu... phục vụ toàn
bò, gạch bát, gạch chỉ của Mậu Lương có dân đánh giặc.
tiếng ở trong vùng với kỹ thuật luyện đất, Kiến Hưng tự hào là vùng quê hiếu học,
đun đốt công phu đạt đến trình độ cao, chín khoa cử, nổi tiếng nhất là làng khoa bảng
đều, già, màu đẹp. Đáng chú ý là nghề thợ Đa Sỹ với nhiều danh nhân đỗ đạt cao, có sự
địa chí hà đông 119