Page 300 - Địa chí Hà Đông
P. 300
PHẦN 2 LỊCH SỬ
quân sự của chính quyền bù nhìn. Ở vùng có Thanh niên, Phụ nữ, Nông dân, trong đó
đồng bào công giáo, địch tổ chức vũ trang trọng tâm vào những nơi còn yếu như Mộ
cho bọn phản động đội lốt tôn giáo nhất là Lao, Cầu Đơ, Yên Xá, Xa La. Cán bộ, du
trong Thiên chúa giáo, lập các đội “Thanh kích trở về thị xã đã lập những tổ chức hội
niên công giáo chống cộng”, “Thanh niên tử quần chúng rộng rãi như: Hội đi chợ, hội cắt
vì đạo”. Đảng phái phản động cũng lập các cỏ, hội bắt cua... để tập hợp lực lượng.
tổ chức như: “Quốc gia bình dân”, “Liên Từ đầu năm 1951, địch củng cố lại bộ
hiệp dân chúng”. máy tề, tái lập bốt hương dũng La Khê.
Cuối tháng 2-1951, địch mở chiến dịch Chúng bắt 15 thanh niên đưa ra thị xã huấn
khủng bố, bắt đầu từ Vạn Phúc, nơi có phong luyện và điều Bảo chính đoàn về La Khê
trào mạnh và có cơ sở vững của ta - nơi đặt bắt dân làng xây bốt, đưa số thanh niên
Văn phòng Thị ủy, Ủy ban và cơ quan quân được huấn luyện về làm hương dũng . Đa
1
sự thị xã. Ngay hôm đầu, các đồng chí Bí số những thanh niên này bị địch bắt buộc
thư chi bộ, Chủ tịch Ủy ban Kháng chiến cầm súng, trong đó có những người là quần
hành chính xã, Xã Đội phó đã hy sinh. chúng tốt, là con em gia đình cơ sở kháng
Những ngày sau, đồng chí Xã Đội trưởng, chiến. Bởi vậy, ta nhanh chóng nắm được
2 du kích xã và 2 cán bộ Thị ủy bị địch bắt. lực lượng hương dũng, vô hiệu hóa hoạt
Chúng lục soát vào nơi đặt Văn phòng Thị động của địch. Nhiều lần địch lùng sục
ủy, lấy đi máy chữ và toàn bộ tài liệu. Nhiều về làng nhưng không bắt cán bộ, du kích.
cán bộ của thị xã hoạt động ở đây phải tạm Hương dũng La Khê còn gửi cho bộ đội
thời lánh sang xã bạn. ta đạn, súng và lựu đạn để sử dụng. Thấy
Sau Vạn Phúc, địch càn đến Tân Triều, hương dũng La Khê hoạt động kém hiệu
đánh phá ở La Khê, Xa La, Kiến Hưng gây quả, tháng 5-1951, địch ở thị xã đưa 1 đại
rất nhiều thiệt hại. Riêng ở xã Kiến Hưng, đội Bảo chính đoàn do Quản Minh chỉ huy
52 hầm bí mật bị phá. Cứ như vậy địch chà về đóng tại La Khê. Bảo chính đoàn kết hợp
đi sát lại nhiều lần, đánh theo kiểu “rút với hoạt động của chỉ điểm đánh phá phong
ruột” hòng dập tắt phong trào kháng chiến trào, khiến 80% cơ sở ở La Khê bị phá vỡ,
thị xã. Đợt khủng bố dữ dội này đã gây cho cán bộ phải tạm rút.
phong trào nhiều tổn thất, 32 cán bộ, đảng Trong năm 1952, cùng với đẩy mạnh các
viên hy sinh. Hầu như toàn bộ hầm bí mật hoạt động quân sự, địch tăng cường củng cố
bị đào bới, quần chúng bị khủng bố, cơ sở hệ thống bộ máy ngụy quyền, bổ sung 2 hội
bị xáo trộn. Để ngăn chặn âm mưu của địch, viên vào Hội đồng thị xã, thay đổi toàn Ban
phía ta tăng cường đưa cán bộ về gây dựng hội tề và chỉ định lại hội đồng tộc biểu ở các
cơ sở, tận dụng các hình thức để vận động,
tập hợp quần chúng vào các đoàn thể như 1 Lịch sử cách mạng của Đảng bộ và nhân dân
phường La Khê (1926-2015), Sđd, tr. 111.
300 địa chí hà đông