Page 295 - Địa chí Hà Đông
P. 295
LỊCH SỬ PHẦN 2
tuyên truyền, xây dựng cơ sở. Cuối tháng Năm 1949, Hà Đông vẫn nằm trong vùng
10/1948, đội biệt động của tỉnh và một số tạm chiếm. Trước yêu cầu kháng chiến,
bộ phận lực lượng du kích tập trung huyện tháng 5-1949, địa bàn thị xã Hà Đông được
Liên Nam đã tiến vào ngoại vi thị xã theo tái lập, gồm 17 làng kế bên để đẩy mạnh
hai hướng: Mậu Lương - Đa Sỹ và Văn La - kháng chiến, tồn tại cho đến 3-1955. Các
Văn Phú. Bộ đội và du kích Liên Nam liên xã Văn Khê, Tân Triều, Cương Kiên, Kiến
tục quấy rối các vị trí địch ở xung quanh Hưng lần lượt được thành lập.
thị xã, phục kích trên đường 6 từ thị xã Hà Để phù hợp với tình hình kháng chiến
Đông ra Hà Nội, từ Ba La vào Mai Lĩnh; trên địa bàn, các đoàn thể quần chúng như:
có trận phá 7 xe, diệt 17 tên địch. Tháng Phụ nữ, Nông dân và lực lượng du kích được
11-1948, bộ đội và du kích Liên Nam đột xây dựng theo từng tổ bí mật. Nhân dân Văn
nhập vào một số làng ngoại vi thị xã diệt tề Quán tổ chức rào làng lấy danh nghĩa với
vũ trang, thu 30 súng các loại. Ở huyện Liên địch là để “Chống lại Việt Minh”, đồng thời
Bắc, tháng 11-1948, bộ đội phối hợp cùng bố trí lực lượng bí mật canh gác nếu có địch
du kích diệt đồn Đại Mỗ, gây tiếng vang lớn hoặc do thám thì kịp thời báo cho cán bộ,
ở trong vùng. du kích, bộ đội xuống hầm. Mặc dù kẻ địch
Đầu năm 1949, với tinh thần “Tích cực ngày đêm rình mò, lùng sục, nhiều gia đình
chuẩn bị cho tổng phản công”, những hoạt ở các xã ngoại thị vẫn sẵn sàng đón, nuôi
động chiến tranh du kích được đẩy mạnh và bảo vệ cán bộ . Ngay trong nội thị cũng
1
ngay trong sào huyệt của kẻ thù. Các đêm đã có những gia đình cơ sở nuôi giấu cán
18, 23, 24-1-1949, đội tự vệ thị xã kết hợp bộ như ông Khích ở phố Quang Trung. Từ
với lực lượng dân quân các làng: Hữu Từ, những cơ sở này, cán bộ, đảng viên đi tuyên
Triều Khúc, Nhân Trạch, Yên Xá, đột nhập truyền phát triển cơ sở, tập hợp và lựa chọn
vào nội thị đốt chợ Hà Đông và đặt mìn diệt quần chúng đưa vào các tổ chức đoàn thể,
quân địch khi ra chữa cháy. Kết quả, đã phá
hủy 38 quán chợ, một số cảnh sát gian ác bị 1 Gia đình cụ Khán, cụ Thám và ông Kha ở Yên
trừng trị, cảnh cáo những tay sai có nhiều Phúc, cụ E ở Văn Quán, cụ Lợi và cụ Thượng ở
nợ máu với quần chúng. Giữa tháng 3-1949, Triều Khúc, cụ Cáp và cụ Cương ở La Khê, cụ
Hợp và cụ Như ở Yên Xá, cụ Kẹ ở Mậu Lương,
đội du kích Vạn Phúc đã tiến hành diệt trừ cụ Giới ở Đa Sỹ, ông Châu ở Hà Trì, cụ Quản y
tên Lý Kính khi hắn mò về làng. Tiếp đó ở Ngọc Trục, ông Chấp và bà Hai Mịch ở Vạn
đầu tháng 4-1949, tiểu đội du kích Vạn Phúc và đặc biệt là ở Văn Phú, Văn La có tới 20
gia đình là cơ sở tin cậy, hết lòng nuôi giấu cán
Phúc tiến hành giải thể và thu súng của tề bộ, trong đó có gia đình nuôi giấu hằng tháng
vũ trang ở hai thôn Trung Văn, Ngọc Trục. ròng. Các đồng chí Nguyễn Huy (Bí thư Thị
Uy tín của cách mạng lên cao, gây được ảnh ủy), Nguyễn Văn Hiểu (Phó Bí thư), Nguyễn
hưởng tốt trong quần chúng. Văn Quý (Thị ủy viên) thường về Văn La, Văn
Phú họp và trao đổi công việc.
địa chí hà đông 295