Page 288 - Địa chí Hà Đông
P. 288
PHẦN 2 LỊCH SỬ
tổ chức tuần tra, canh gác. Mặc dù trang bị vũ đấu ở thị xã không tránh khỏi lúng túng.
khí cả trung đội có khi chỉ có 2 hoặc 3 khẩu Trên hướng Mậu Lương - Đa Sỹ, trận chiến
súng trường, còn phần lớn là dao, kiếm, mã tấu, diễn ra ác liệt nhất. Khi 3 xe tăng cùng bộ
song khí thế kháng chiến lên rất cao. Đầu tháng binh địch ở Xa La vượt sông Nhuệ tiến vào
2-1947, Hội nghị Trung ương đã tổ chức ở Yên Mậu Lương, Đa Sỹ, bộ đội tỉnh, du kích xã
Lộ (nay thuộc phường Yên Nghĩa) do Tổng Bí cùng một bộ phận của Trung đoàn 80 chặn
thư Trường - Chinh chủ trì. Sau Hội nghị, các đánh địch rất quyết liệt. Gần tối ngày 2-3,
bộ phận của xưởng quân khí Phan Đình Phùng quân địch mới vượt qua được Đa Sỹ, Hà Trì
và các cơ quan Bộ Quốc phòng rời khỏi địa bàn tiến vào khu vực chợ Trâu. Tại đây, bộ đội
Yên Lộ, Yên Định, Mai Lĩnh. và du kích bám từng góc phố, căn nhà chiến
Ngày 2-3-1947, quân Pháp bắt đầu tấn đấu, tiêu diệt thêm hàng chục tên địch .
1
công đánh chiếm thị xã Hà Đông, một phần Mũi tiến công phía Nam của địch sau khi
Thanh Trì, Hoài Đức. Tại thị xã, phần lớn đánh chiếm Thanh Liệt đã vấp phải sự kháng
các cơ quan đã đi tản cư, chỉ còn lại 2 đại cự của quân ta bên bờ hữu sông Nhuệ. Mặc
đội của tỉnh, một đại đội của thị xã và du dù lực lượng của ta chỉ có 1 đại đội (C262
kích các xã ngoại thị và một số đồng chí thuộc D56) và tự vệ các làng xung quanh
trong Thị ủy ở lại trực tiếp chỉ đạo cuộc với vũ khí thô sơ, song đã tiêu diệt 12 tên
kháng chiến. Bốn cánh quân của địch hình lính lê dương . Đến chiều tối địch mới tiến
2
thành gọng kìm đánh vào thị xã Hà Đông được vào khu chợ Hà Đông, sau đó tiến ra
theo chiến thuật đánh vòng, thọc sườn, bọc đóng quân ở Mộ Lao, đình Cầu Đơ, chợ
hậu; tuy nhiên, đã vấp phải sự chống trả Trâu, Nhà Thương, Bông Đỏ. Chúng lập
quyết liệt của quân, dân thị xã. nhà tù Căng 41, Căng 40 để giam giữ, tra
Trong số các cánh quân đánh vòng, tấn cán bộ, du kích, bộ đội bị bắt. Ngay tối
thọc sườn, đáng chú ý là cánh quân tiến hôm đó, một đại đội của tỉnh tập kích các
theo đường 11A (nay là đường 32). Sau khi vị trí đóng quân của địch, đưa các cán bộ,
chúng đánh chiếm Mai Dịch, Cầu Diễn, một chiến sĩ còn lại ra khỏi khu vực chiếm đóng.
bộ phận lực lượng tách khỏi cánh này tiến Đại đội trưởng Lâm Do đã hy sinh anh dũng
xuống Phú Đôi, Định Thôn, cắt qua đường 6 trong trận tập kích này .
3
xuống Hạ Đình, rồi phối hợp với cánh quân Sáng ngày 3-3-1947, từ Phùng (Đan
ở Thanh Liệt, Văn Điển đánh vào Xa La - Phượng) bộ binh cơ giới địch theo đê sông
Mậu Lương, Đa Sỹ, Hà Trì, thọc vào chợ 1 Lịch sử cách mạng của Đảng bộ và nhân dân
Hà Đông và nội thị. Do quân ta chỉ chuẩn bị phường Kiến Hưng (1930-2015), Sđd, tr. 63 - 64.
phương án và bố trí lực lượng dựa vào chiến 2 Lịch sử Đảng bộ phường Hà Cầu (1930-2010),
lũy chủ yếu đề phòng quân địch đánh vỗ mặt Sđd, tr.57.
từ hướng Ngã Tư Sở nên việc chỉ huy chiến 3 Lịch sử Đảng bộ quận Hà Đông (1926-2010),
Sđd, tr. 152.
288 địa chí hà đông